Tezyini açıdan Kadırga Sokullu Mehmet Paşa Camii
Künye
PAMUK Şule, Tezyini açıdan Kadırga Sokullu Mehmet Paşa Camii, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Geleneksel Türk Sanatları Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2013.Özet
Kadırga Sokullu Mehmet Paşa Külliyesi, 16. yüzyılda inşa edilen, mimarî ve tezyinî
açıdan Osmanlı İmparatorluğu’nun en güzel eserlerinden biridir. Dönemin siyasî dehası
Sokullu Mehmet Paşa tarafından mimar-mühendis Koca Sinan’a yaptırılmıştır.
İstanbul’un merkezinde gizli kalmış bir hazine gibidir. Caminin tezyinatında farklı
malzeme üzerinde uygulanan bezemeler bulunmaktadır.
Cami mimarî özelliğinin yanı sıra, hat, kalem işi, malakârî, taş, maden ve ahşap
işçiliğinin en güzel örneklerini de barındırmaktadır. Zengin malzeme üzerine uygulanan
tezyinat, devrinin en zarif örneklerindendir. Bezemeler üslup, renk, motif ve kalite
açısından kusursuzdur.
Çalışmada mekân sanatı, Mimar Sinan’la ilgili tarihi yazma-belgeler, hayatı ve sanatı
hakkında bilgiler yer almaktadır. Ayrıca Sokullu Mehmet Paşa’nın hayatı ve külliyenin
bölümlerinden de bahsedilmektedir.
Konunun ana kısmını oluşturan cami tezyinatı, mihrap, minber, kubbe tezyinatı,
müezzin mahfili, taç kapı, cami ana giriş mekânında tavan ve mahfil altı tezyinatı,
pencere alınlıkları ve hatlı panolar alt başlıkları ile tetkik edilmektedir. Süslemeler
detaylı fotoğraf ve çizimlerle incelenmektedir. Desenler kompozisyon, motif ve renk
açısından değerlendirilerek anlatılmaktadır.
Türk bezeme tarihi araştırıldıkça zengin ve köklü tezyinatımız net olarak ortaya
çıkmaktadır. Çalışmadaki motif, kompozisyon ve çizimlerden günümüz sanatçılarının
istifade ederek farklı ve özgün eserler üretecekleri kanaatindeyiz.