Hayali ve Yahya Bey'in Gazellerinde Fuzuli Etkisi

Abstract

Hayâlî ve Yahyâ Bey Divanları'ndaki bazı gazeller, bu iki şairin Fuzûlî'den etkilendiği izlenimi vermektedir. Bu etkileşimde, Hayâlî ve Yahya Bey Fuzûlî ile Kanûnî Sultan Süleyman'ın Bağdat Seferi sonrası tanışıp görüşmeleri ve aynı şiir meclislerinde bulunmalarının da etkisi olduğu düşüncesindeyiz. Fuzûlî'nin, Leylâ vü Mecnûn mesnevisinin Sebeb-i Nazm-ı Kitab kısmında mesneviyi yazma önerisinin Rum (Anadolu) şairlerinden geldiğini söylemesi de, bu iki şairle arasındaki etkileşimi destekler niteliktedir. Hayali ve Yahya Beyler'in Fuzûlî'den etkilenerek yazdığım sandığımız şiirler, her iki şairin divanlarında yer alan su redifli gazellerdir. Buna ek olarak, Hayâlî Bey Divânı'ndaki beklerüz redifli iki gazel de Fuzûlî Dîvânı'ndaki beklerüz redifli gazele yazılmış nazîre izlenimi vermektedir.

When we look atsome gazels, it looks as if the Hayali and Yahya Bey was influenced by great Azeri poet Fuzûlî. We believe that three poets were influenced by each other asa result ofpoetry meetings where they came together after the Bağdat expedition of Süleyman the Law-maker. In the introduction of Leyla and Mecnun mesnevi Fuzûlî says that he wrote Leyla and Mecnun since it was suggested by Anatolian poets. This fact also supports the thesis that there is an intreaction and mutual impact between the two poets. The mutual impact is clear especially in the poems Bekleruz and Su which take place in divans of three poets. The similarity of poems both in terrus of content and form maker us also think that some of these poems are nazire. In this study, we will examplify the influence of Fuzûlî in the poems of Hayâlî and Yahyâ Bey.