Bir Medeniyet Algılaması Olarak Ahmed Midhat Efendi'nin Paris'i

Abstract

Daha XVIII yüzyıldan başlayarak, Avrupa'ya gidip Batılı şehirleri gören Osmanlı aydınlarının, Batı'nın toplumsal hayatına, kent kültürüne dair gözlemleri, yorumları Türk modernleşmesinde önemli bir yer tutmuştur. Bu şehirler içinde en önemli yeri ise Paris alır Paris, bu yüzyıldan itibaren Türk aydınının ilgi odağı, Batı dünyasına açıldığı bir pencere olmuştur Türk entellektüellerinin Paris'e gösterdikleri bu ilgi, bazan Paris hayali, bazan Paris özlemi, bazan da Paris yorumu ve hatta eleştirisi şeklinde XX. yüzyılda ve Cumhuriyet döneminde de, bugüne kadar, artarak süregelmiştir. Bu aydınlardan birisi de Ahmed Midhat Efendi'dir. O, hem edebi eserlerinin bir kısmında, hem de diğer eserlerinde Paris'ten çokça bahsetmiş, 1889'da Stockholm'de toplanan VIII. Müsteşrikler Kongresi'ne Türkiye'yi temsilen katılmak üzere yaptığı Avrupa seyahati esnasında uğradığı Paris şehrini Avrupa'da Bir Cevelan isimli seyahat kitabında ise teferruatı ile anlatmıştır. Bu makalede onun romanları ve bu kitabı çerçevesinde Paris'i nasıl gördüğü, nasıl yorumladığı üzerinde durulacaktır.

As a 19th century Otoman-Turkish author, Ahmed Midhat Efendi, writes about about Paris in his works very often. He wrote about Paris much before actually seeing the city. But after he went to VIIIth Orientalism Congress in 1889, he visited Paris and stayed there several weeks. After this visit, he wrote his observations about Paris in his book called Avrupa'da Bir Cevelan (A Trip in Europea).