Vekaletsiz İş Görmede İş Görenin Hukuki Durumu

Abstract

Borçlar hukuku özel hükümlerin önemli konularından biri olan ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 10. bölümünde 526 - 531. maddeleri arasında düzenlenen vekaletsiz iş görme, vekaleti olmayan bir kimsenin bir başkasının işini görmesi yani kısaca iş görenin iş görme yükümünün yokluğu şeklinde tanımlanabilir. Vekaletsiz iş görmede iş görenin hukuki durumu, gerçek (caiz olan) ve gerçek olmayan vekaletsiz iş görme olmak üzere ikili bir ayrıma tabii tutulan vekaletsiz iş görme türüne göre farklılık arz eder. Öyle ki, iş sahibinin menfaatine ve gerçek ya da varsayılan amacına uygun hareket etmesi gereken kimse olan gerçek vekaletsiz iş görenin hukuki durumu, Borçlar Kanunu md. 526-528 hükümleri arasında “işin görülmesi”, “sorumluluk” ve “iş görenin ehliyetsizliği” olmak üzere üç başlık halinde düzenlenmiş iken; bilerek ya da bilmeyerek, başkasının işini kendi işiymiş gibi ve kendisine menfaat sağlamak üzere görmekte olan ve işi yapmak konusunda herhangi bir yükümlülüğü olmadığı gibi, yetkisi de olmayan gerçek olmayan vekaletsiz iş görenin hukuki durumu ise TBK md. 530 hükmü uyarınca farklı esaslara bağlanmıştır.

Negotiorum gestio is an important issue of Law of Obligations special provisions in which settled between the Articles 526 – 531 in the Part 10 of Turkish Code of Obligations numbered 6098, can be defined as a spontaneous agency in which the gestor, acts on behalf and for the benefit of a principal, but without his or her consent, Legal status of gestor in the negotiorum gestio differs according to negotiorum gestio which splits into two types as a virtual negotiorum gestio and a non-virtual negotiorum gestio. Virtual gestor hast to act for the benefit of a principal and suitable for the virtual or assumed purpose of him. Whilst, legal status of virtual gestor in which settled between the Articles 526-528 in Code of Obligations under the headings of “fullfilling”, “liability” and “incapacity of gestor”; legal status of non-virtual gestor is settled in the Article 530 which rules differently.