Osmanlı Sarayı'nın Tiyatroları

Abstract

Tiyatro gösterileri, pek çok batılı kavram gibi on dokuzuncu yüzyılda Osmanlı kültür hayatına dahil olmuştur ve pek çok yenilik gibi bu müessese de öncelikle sarayın himayesinde gelişme imkanı bulmuştur. Abdülmecid devrinde Naum Tiyatrosu, Saray Tiyatrosu” hüviyetinde kullanılmakta, nadiren de olsa Sultan bu tiyatrodaki gösterilere teşrif etmektedir. Bu devirde Sultan, saraya da bir tiyatro yaptırma ihtiyacı duymuştur. Dolmabahçe Saray Tiyatrosu yalnızca piyeslerin değil, opera ve operet gibi müzikli oyunlar ile konserlerin de icra edildiği bir mekandır. Üç sıra üzerinde otuzdan fazla loca barındıran tiyatro üç yüz kişi alabilecek ölçüdedir. Tiyatro binasında yalnızca gösteri salonu olmayıp diplomatik yemeklerin verilebileceği bir de ziyafet salonu vardır. 1859-1863 yılları arasında faaliyet gösteren tiyatro bir yangın sonucu kullanılamaz hale gelmiştir. 1889 yılında ise, II.Abdülhamid tarafından yaptırılan Yıldız Sarayı Tiyatrosu, bu devirde pek çok opera ve oyunun sahnelendiği bir mekan olmuştur. Tiyatro salonu parter ve bir sıra locadan ibarettir. Sahnenin karşısında saltanat locası yer almaktadır. Yanlarda yer alan toplam dört loca kafesli olup, Harem-i Hümayun mensuplarına ayrılmıştır. Osmanlı başkentine gelen yabancı devlet adamlarını da ağırlayan Yıldız Tiyatrosu, döneminin pek çok ünlü sanatçısına da ev sahipliği yapmıştır.