Şerafüddin et-Tibi ve Eserleri

Abstract

H. VIII. asır müelliflerinden Hatib et-Tebrizî’nin tasnif ettiği Mişkâtü’l-Mesâbîh’e ilk şerhi eserin telifine de vesile olan hocası Şerafüddin et-Tîbî yazmıştır. Tîbî talebesi Tebrizî’nin eserine, telifinden hemen sonra yazdığı el-Kâşif isimli bu şerhinin yanında Zemahşerî’nin el-Keşşâf’ı üzerine yapmış olduğu çalışma ile de meşhurdur. Diğer taraftan Tîbî, İslâm dünyasının siyasî ve sosyal açıdan krizde olduğu, İlhanlılar idaresindeki Tebriz ve çevresinde Şiîlik faaliyetlerinin baş gösterdiği bir dönemde yaşamış ve eserlerini telif etmiştir. Mişkâtü’l-Mesâbîh ve Tîbî’nin esere yazmış olduğu ilk şerh bu dönemde sünneti/ sünnetle “ihya” çabalarının semeresidir. VIII. Asır Tebriz bölgesinde Olcaytu Han döneminde yürütülen Şiîlik faaliyetleri başta olmak üzere “bid’atçı” akımlara karşı ‘sünnî” düşünceyi müdafaa eden âlimlerden biri olması hasebiyle Şerafüddin et-Tîbî’yi, talim-tedris faaliyetlerini ve eserlerini kısaca tanıtmak gayesi ile bu makale kaleme alınmıştır.

Sharaf ad-din at-Tibi had written the first commentary to Mishkat al-Masabih which was classified by Khateeb at-Tabrizi who is one of the authors of the eighth century after Hijra. Tîbî is well-known with the work that he did about al-Keshaf of Zemahshary in additon to the commentary work, named as al-Kaasheef, which he wrote just after the work of his student “Tabrizi”. On the other hand, Tibi had lived and compiled his works in a period which the Islamic world was in crisis in terms of politics and society and that was a period when the activities of Shiite had appeared in and around of Tabriz under the administration of Ilkhanate. Mishkat and the first commentary work written by Tibi are the products of revivification efforts of Sunnah or with Sunnah. This article had been written with the aim of introducing Sharaf ad-Din at-Tibi who defended the Sunnah against bid’ah and the activities of Shia during the reign of Olcaytu Khan in the eighth century after Hijra in Tabriz, and also to introduce his era, teaching activities and works of him.