Problemli Cep Telefonu Kullanımı, Kişilik Özellikleri ve Sosyo-Demografik Değişkenlere Göre Sosyal Medya Kullanım Tercihleri : Tanımsal Bir Çalışma
Citation
GULA, Tuğçe, Problemli Cep Telefonu Kullanımı, Kişilik Özellikleri ve Sosyo-Demografik Değişkenlere Göre Sosyal Medya Kullanım Tercihleri : Tanımsal Bir Çalışma, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2016Abstract
İnternet kullanımının yaygınlaşması ve 2010’lu yıllarda cep telefonuyla
bütünleşmesi, problemli cep telefonu kullanımı (PCTK) ve sosyal medya kullanım
tercihleriyle ilgili çeşitli soruları sosyal bilimlerin gündemine getirmiştir. Bu çalışma,
kişilerin hem PCTK hem de sosyal medya kullanım tercihlerini sosyo-demografik ve
kişilik özellikleriyle birlikte yorumlamayı amaçlamıştır. Bu amaçla, 350 katılımcıdan
çevrimiçi olarak, sosyo-demografik ve sosyal medya kullanım tercihleri formlarını,
Beş Faktörlü Kişilik Ölçeği’ni ve Cep Telefonu Problemli Kullanım Ölçeği’ni
doldurması istenmiştir. Veriler, Kruskal Wallis, Mann Whitney-U, Spearman
Korelasyon ve Lojistik Regresyon ile analiz edilmiştir. Bulgular; yaş, cinsiyet ve
medeni durumun hem sosyal medya kullanımı hem de PCTK ile anlamlı ilişkisi
olduğunu göstermiştir. Günlük sosyal medya kullanım süresinin ve belirli kullanım
alışkanlıklarının da PCTK üzerinde anlamlı etkisi vardır. Kişilik özelliklerine
bakıldığında, PCTK, nevrotiklik ile aynı, sorumluluk ve uyumluluk ile ters yönlü
korelasyon göstermiştir. Sosyal medya kullanımında ise çeşitli tercihlerin, belli
kişilik özellikleri ve sosyo-demografik özellikler ile yordanabildiği gösterilmiştir.
Sosyo-demografik ve bireysel farklılıkların dijital alışkanlıklar üzerindeki anlamlı
etkileri, nispeten yeni olan bu konular üzerinde daha fazla çalışma yapılmasının ve
alanda çalışmaya uygun yeni sosyal medya ölçeklerinin gerekliliğini ortaya
koymuştur. Wordwide usage of internet and its integration with mobile phones in 2010’s, have
brought various questions in relation to problem use of mobile phone (PUMP) and
social media usage preferences to social sciences' attention. The present study aimed
to explicate user’s PUMP and social media usage preferences with consideration of
demographic and personality traits. Accordingly, each of 350 participants have been
requested to fill demographic and social media preferences form, Five Factors
Personality Inventory and Mobile Phone Problem Use Scale (MPPUS). Data have
been analyzed with Krustal Wallis, Mann Whitney-U, Spearman Correlation and
Logistic Regression. Findings have shown that age, gender and marital status were
significantly related to social media usage and PUMP. Daily time spent in social
media and certain user preferences also had significant effect on PUMP. In terms of
personality traits, PUMP had significant positive correlation with neuroticism, and
negative correlation with conscientiousness and agreeableness. It also has been
concluded that various preferences in social media can be predicted by certain
personality traits and sociodemographic variables. The necessity of new social media
scales compatible with the field, and more research about that relatively new topic
were emphasized considering the results, which showed the significant effects of
socio-demographic and individualistic differences on digital habits.