Cinsel istismar mağduru ergenlerde bağlanma stili, depresyon, anksiyete, stres, stresle başa çıkma tarzları ve aleksitimi ilişkisi

Abstract

Psikolojik, tıbbi, adli ve eğitimsel yönleriyle birlikte sosyolojik bir olgu olan çocuk istismarı türleri arasında, çocuk cinsel istismarı en gizli kalan olgulardandır. Çocuk cinsel istismarı olumsuz etkilerini yalnızca çocukluk döneminde değil, ergenlik ve yetiĢkinlik döneminde de gösterir. Son yıllarda vaka sayılarının gözle görülür düzeyde artması çocuk cinsel istismarının toplumsal etkisinin ciddiyetini ortaya koymaktadır. Bu araĢtırma cinsel istismar mağduru ergenlerin bağlanma stilleri, baĢa çıkma tarzlarını tespit ederek depresyon anksiyete stres ve aleksitimi düzeylerine etkisini saptamak amacıyla yapılmıĢtır. AraĢtırma grubu olarak Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı‟na bağlı Çocuk Destek Merkezleri (ÇODEM)‟nde kurum koruması altında kalan 13-19 yaĢ arasındaki 102 ergen seçilmiĢtir. ÇalıĢmaya katılan ergenlere KiĢisel Bilgi Formu, bağlanma stillerini belirleyen ĠliĢki Ölçekleri Anketi (ĠÖA), baĢa çıkma tarzlarını tespit eden Stresle BaĢa Çıkma Tarzları Ölçeği (SBTÖ), depresyon, anksiyete ve stres düzeyini ölçen Depresyon Anksiyete Stres Ölçeği (DASÖ) ile aleksitimi düzeyini ölçen Toronto Aleksitimi Ölçeği uygulanmıĢtır. AraĢtırmanın hipotezlerinin sınanması için Yapısal EĢitlik Modellemesi uygulanmıĢtır. Bulgulara göre, çocukluk çağı cinsel istismar deneyimi olan ergenlerde bağlanma psikolojik iĢlevselliği (depresyon, anksiyete ve stres) ve stresle baĢa çıkmayı negatif yönde etkilemektedir. Ayrıca, cinsel istismara uğramıĢ ergenlerde stresle baĢa çıkma bağlanma ile psikolojik iĢlevsellik ve kiĢilerarası iĢlevsellik arasındaki iliĢkide aracı (mediator) etkiye sahip olduğu tespit edilmiĢtir. Cinsel istismar bütüncül değerlendirilmesi gereken bir problemdir. Bu nedenle, cinsel istismar yaĢantısı olan ergenlere yönelik psikososyal destek programların travmatik yaĢantılarla sağlıklı Ģekilde baĢa çıkmaları için geliĢtirilebilecek iliĢkisel faktörleri açıklayabilecek yöntemlere zemin oluĢturması ve koruyucu ve önleyici modellerin geliĢtirilmesine ihtiyaç duyulmaktadır.

Child sexual abuse is the most hidden phenomenon with psychological, medical, judicial and educational and sociological aspects. Its‟ adverse effects leave an indelible impression not only in childhood, but also in adolescence and adulthood. In addition, the visible increase in the number of cases in recent years reveals the seriousness of the social impact of child sexual abuse. This study was conducted to determine the effects of attachment styles, coping strategies, depression, anxiety, stress and alexithymia levels on sexually abused adolescents. As a research group, 102 adolescent between the age of 13 and 19 who were under institutional protection in the Child Support Centers affiliated to the Ministry of Family and Social Policies were selected. Personal Information Form, Relationship Scales Questionnaire, Coping with Stress, Depression Anxiety Stress Scale and The Toronto Alexithymia Scale were applied to the adolescents who participated in the study. Structural Equation Modelling has been applied to test hypotheses of the research. According to research findings, attachment affects psychological functioning (depression, anxiety and stress) and stress coping negatively in adolescents with childhood sexual abuse. it has also been found that there is a mediator effect of stress coping styles between attachment and psychological functioning and interpersonal functioning in adolescents who have been sexually exploited. Sexual abuse should be integrated with its direct/indirect effects. Protective and preventive measures should be improved.For this reason, it is necessary to explain the multiple relational factors to develop psychosocial support programs to support coping skills of adolescents sexually abused.