Günümüz mizah dergilerinde muhafazakârlığın eleştirisi

Abstract

Bu çalışma, Türkiye’de muhafazakârlığın, son dönem İslamcı-muhafazakâr mizah dergileri ile seküler mizah dergiler üzerindeki izdüşümlerini incelemektedir. Türkiye’de muhafazakârlığın zihinlerde bulduğu karşılığın sorgulanması gerekliliğinden hareketle, bu sorgulamayı mizah dergileri üzerinden yapmaya çabalamaktadır. Bu itibarla, son dönem İslamcı-muhafazakâr mizah dergilerinden Cafcaf ve Hacamat’ın yanı sıra, son dönem seküler mizah dergilerinden Leman, Uykusuz ve Penguen’in belirli mizahi içerikleri kronolojik bir sıralamaya tabi tutulmaksızın analiz edilmiştir. Çalışmada öncelikle, Türkiye’de muhafazakârlığın seyri takip edilmeye çalışılmış, kavramın tekabül imkânları irdelenmiş, istinad ettiği argümanlar ile bu argümanları oluşturan fikirler incelemeye tabi tutulmuştur. Tüm bu süreç neticesinde muhafazakârlığı dindarlıkla özdeş gören algı sorgulanmış; mizah dergilerinde cisimleşmiş örneklerin yorumlanması suretiyle edebiyat eksenli bir çalışma yürütülmüştür. Nihayetinde muhafazakârlık kavramının göreliği, ilgili mizahi öğelerde gündelik hayat ve güncel siyasetin görünümü ile ideolojik aidiyete bağlı olarak aldığı biçim üzerinden değerlendirilmiştir.

This research essentially focuses on the reflections of conservatism over the contemporary humor magazines — by studying both Islamist and secular samples, in view of the necessity to ascertain the perception of Turkish-style conservatism. For this purpose, the particular caricatures of such Islamist magazines as Cafcaf and Hacamat are thoroughly examined without chronological order, alongside secular magazines as Leman, Uykusuz and Penguen. As analyzing the ideas and arguments on which the notion is based, the evolvement of conservatism in Turkey is endeavored to be tracing. Accordingly, this literature-centred research, conducted by interpreting the concretized examples of conservatism in humor magazines towards different tendencies, investigates critically the perception deeming conservatism equal to religiousness. And finally, the relativity of the notion of conservatism is evaluated in consideration of its appearance in the caricatures regarding to daily life and politics, as well as of its form constantly reshaped by ideological orientations.