Sürdürülebilir mimarlıkta yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı, kamu binalarında uygulama yöntemleri ve örneklerinin incelenmesi

Abstract

Enerji kaynaklarının günümüz çağında artık tükenmeye başladığı dönemleri geçirmekteyiz. Yenilenebilir enerji kaynaklarının daha çok kullanmaya başladığımız dönemlere geçerek; Güneş, rüzgâr, dalga, toprak gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının günlük insan yaşamında yerini alması gerekmektedir. İlk olarak tasarımlarda enerjinin mimarlıkla birleşerek çevreye duyarlı yeni yapılar oluşturulabilir. Günümüz çağında insanlar yaşam koşullarını gitgide kolaylaştırmak için farklı alternatifler bulmakta ve bununla beraber, yaşam standartlarını kolaylaştırma arayışına girmişlerdir. Bu sebepten teknoloji sanayisinin gelişmesiyle birlikte, yapılarda kullanılan malzeme çeşitliliğiyle tasarımın daha çok ötesine geçmiş durumda kalınmaktadır. Başka bir deyişle en kötü malzemenin bile doğru yerde doğru şekilde kullanılarak yapıyla birlikte ne kadar çok ön plana çıktığı görülmektedir. Bunun sonucunda binaların daha az enerji tüketmesiyle ilgili yapılan araştırmalarda; güneş enerjisinin elektriğe dönüşmesi binanın az da olsa ihtiyaç duyduğu elektriği karşılayabilmesi için önemli bir gelişme olacaktır. Günışığı kullanılarak aydınlanma enerjisinin bina içinde kullanılması bu günışığının aynı zamanda iç mekânla dış mekân arasında ısı alışverişini minimum seviyeye indirmiş olması yapıda tasarruf yapma açısından önemlidir. Buna benzer yenilenebilir enerji kaynaklarının binalarda uygulanması sonucunda kullanılan enerjinin maddi olarak azaldığı görülmektedir. Böylece enerji kaynakları olarak dışa bağlı olan ülkelerin enerji ihtiyaçlarının azaldığı gözlemlenmektedir. Günümüzde ülkelerin sosyal ve ekonomik kalkınmasındaki en önemli sorunlardan biride temiz ucuz ve kolay elde edilebilen bir enerji kaynağı sağlamaktır. Bu durum ülkenin ekonomik olarak cari açığının dengelenmesinde önemli bir rol sağlayabilir. Dünyada var olan yenilenemeyen enerji kaynakları, yaşam içersinde günlük görevini yerine getirmektedir. Yenilenebilir enerji kaynaklarının, kamu yapılarında uygulama örneklerini bu beş bölümde açıklanmaya çalışılmış ve mimari tasarımla ilişkili kurularak örnekler üzerinde değerlendirilmiştir. Birinci bölümde çalışmanın amaç, kapsam ve yöntemi ele alınmıştır. İkinci bölümde, sürdürülebilirlik kavramıyla birlikte sosyal, ekonomik, çevresel boyutları ele alınarak değerlendirilmiştir.Enerji kaynaklarının günümüz çağında artık tükenmeye başladığı dönemleri geçirmekteyiz. Yenilenebilir enerji kaynaklarının daha çok kullanmaya başladığımız dönemlere geçerek; Güneş, rüzgâr, dalga, toprak gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının günlük insan yaşamında yerini alması gerekmektedir. İlk olarak tasarımlarda enerjinin mimarlıkla birleşerek çevreye duyarlı yeni yapılar oluşturulabilir. Günümüz çağında insanlar yaşam koşullarını gitgide kolaylaştırmak için farklı alternatifler bulmakta ve bununla beraber, yaşam standartlarını kolaylaştırma arayışına girmişlerdir. Bu sebepten teknoloji sanayisinin gelişmesiyle birlikte, yapılarda kullanılan malzeme çeşitliliğiyle tasarımın daha çok ötesine geçmiş durumda kalınmaktadır. Başka bir deyişle en kötü malzemenin bile doğru yerde doğru şekilde kullanılarak yapıyla birlikte ne kadar çok ön plana çıktığı görülmektedir. Bunun sonucunda binaların daha az enerji tüketmesiyle ilgili yapılan araştırmalarda; güneş enerjisinin elektriğe dönüşmesi binanın az da olsa ihtiyaç duyduğu elektriği karşılayabilmesi için önemli bir gelişme olacaktır. Günışığı kullanılarak aydınlanma enerjisinin bina içinde kullanılması bu günışığının aynı zamanda iç mekânla dış mekân arasında ısı alışverişini minimum seviyeye indirmiş olması yapıda tasarruf yapma açısından önemlidir. Buna benzer yenilenebilir enerji kaynaklarının binalarda uygulanması sonucunda kullanılan enerjinin maddi olarak azaldığı görülmektedir. Böylece enerji kaynakları olarak dışa bağlı olan ülkelerin enerji ihtiyaçlarının azaldığı gözlemlenmektedir. Günümüzde ülkelerin sosyal ve ekonomik kalkınmasındaki en önemli sorunlardan biride temiz ucuz ve kolay elde edilebilen bir enerji kaynağı sağlamaktır. Bu durum ülkenin ekonomik olarak cari açığının dengelenmesinde önemli bir rol sağlayabilir. Dünyada var olan yenilenemeyen enerji kaynakları, yaşam içersinde günlük görevini yerine getirmektedir. Yenilenebilir enerji kaynaklarının, kamu yapılarında uygulama örneklerini bu beş bölümde açıklanmaya çalışılmış ve mimari tasarımla ilişkili kurularak örnekler üzerinde değerlendirilmiştir. Birinci bölümde çalışmanın amaç, kapsam ve yöntemi ele alınmıştır. İkinci bölümde, sürdürülebilirlik kavramıyla birlikte sosyal, ekonomik, çevresel boyutları ele alınarak değerlendirilmiştir.Enerji kaynaklarının günümüz çağında artık tükenmeye başladığı dönemleri geçirmekteyiz. Yenilenebilir enerji kaynaklarının daha çok kullanmaya başladığımız dönemlere geçerek; Güneş, rüzgâr, dalga, toprak gibi yenilenebilir enerji kaynaklarının günlük insan yaşamında yerini alması gerekmektedir. İlk olarak tasarımlarda enerjinin mimarlıkla birleşerek çevreye duyarlı yeni yapılar oluşturulabilir. Günümüz çağında insanlar yaşam koşullarını gitgide kolaylaştırmak için farklı alternatifler bulmakta ve bununla beraber, yaşam standartlarını kolaylaştırma arayışına girmişlerdir. Bu sebepten teknoloji sanayisinin gelişmesiyle birlikte, yapılarda kullanılan malzeme çeşitliliğiyle tasarımın daha çok ötesine geçmiş durumda kalınmaktadır. Başka bir deyişle en kötü malzemenin bile doğru yerde doğru şekilde kullanılarak yapıyla birlikte ne kadar çok ön plana çıktığı görülmektedir. Bunun sonucunda binaların daha az enerji tüketmesiyle ilgili yapılan araştırmalarda; güneş enerjisinin elektriğe dönüşmesi binanın az da olsa ihtiyaç duyduğu elektriği karşılayabilmesi için önemli bir gelişme olacaktır. Günışığı kullanılarak aydınlanma enerjisinin bina içinde kullanılması bu günışığının aynı zamanda iç mekânla dış mekân arasında ısı alışverişini minimum seviyeye indirmiş olması yapıda tasarruf yapma açısından önemlidir. Buna benzer yenilenebilir enerji kaynaklarının binalarda uygulanması sonucunda kullanılan enerjinin maddi olarak azaldığı görülmektedir. Böylece enerji kaynakları olarak dışa bağlı olan ülkelerin enerji ihtiyaçlarının azaldığı gözlemlenmektedir. Günümüzde ülkelerin sosyal ve ekonomik kalkınmasındaki en önemli sorunlardan biride temiz ucuz ve kolay elde edilebilen bir enerji kaynağı sağlamaktır. Bu durum ülkenin ekonomik olarak cari açığının dengelenmesinde önemli bir rol sağlayabilir. Dünyada var olan yenilenemeyen enerji kaynakları, yaşam içersinde günlük görevini yerine getirmektedir. Yenilenebilir enerji kaynaklarının, kamu yapılarında uygulama örneklerini bu beş bölümde açıklanmaya çalışılmış ve mimari tasarımla ilişkili kurularak örnekler üzerinde değerlendirilmiştir. Birinci bölümde çalışmanın amaç, kapsam ve yöntemi ele alınmıştır. İkinci bölümde, sürdürülebilirlik kavramıyla birlikte sosyal, ekonomik, çevresel boyutları ele alınarak değerlendirilmiştir.Üçüncü bölümünde ise tezin asıl amacı olan sürdürülebilirlik kapsamında kamu binaların enerji ilişkisi kapsamında yapının proje kısmından itibaren yapının enerji ihtiyacı ve binanın enerji performans kriterlerinden bahsedilmiştir. Tezin dördüncü kısmında ise ikinci ve üçüncü bölüme bağlı olarak kullanılan tasarım elemanı olan yenilenebilir enerji envanterlerinin çalışma kriterlerinin örneklerinden bahsedilmiştir. Beşinci bölümde dünya genelinde yapılmış olan kamu binalarının tezin tüm bölümleri ele alınarak örnek kamu yapıların incelemelerinden bahsedilmiştir. Tezin son kısmı olan altıncı bölümde literatür taramaları sonucu verilmiş bilgiler dahilinde verilen sonuç ve değerlendirmeler ele alınmıştır.

Nowadays we are going through periods where energy sources are starting to run out. By moving on to a time when we start using renewable energy sources more and more; Renewable energy sources, such as the sun, wind, waves, and soil, need to take its place in daily human life. First of all, energy sensitive new structures can be created by combining energy with architecture in designs. In this day and age, people find different alternatives to make their living conditions easier and they have sought to make their living standards easier. As a result, with the development of the technology industry, the diversity of materials used in construction has gone beyond design. In other words, it is seen how much even the worst material, used in the right place, in the right way, together with the structure can be brought to the forefront. As a result of research on less energy consumption of buildings, the conversion of solar energy into electricity will be a significant improvement to meet the electricity needs of the building, even if only slightly. Using daylight as the lighting energy in the building is also important in terms of savings in the building because this daylight reduces the heat exchange between indoor and outdoor space to a minimum level. It is seen that the amount of energy used as a result of the application of such renewable energy sources in the buildings is reduced in the long run. Thus, it is observed that the energy needs of countries that are dependent on foreign sources of energy are decreasing. Today, one of the most important problems in the social and economic development of countries is to provide a clean, cheap and easily obtainable energy source. This situation can play an important role economically in balancing the current account deficit of the country. The fossil energy resources that exist in the world fulfill their daily duty in the existing life. The study of the methods applied to public buildings of renewable energy sources, which aims at the design effect of the architecture, consists of five parts. In the first section, the purpose, scope and method of study are discussed. In the second chapter, the social, economic and environmental dimensions of sustainability are considered and evaluated. In the third chapter, the energy needs and energy performance criteria of buildings are discussed from the project side, in the context of energy relations of public buildings within the scope of sustainability, which is the main objective of the thesis.In the fifth chapter, the public buildings built around the world and the examples of the public buildings are discussed, taking into account all parts of the thesis. In the last part of the thesis, the results and evaluations given based on the literature reviews are discussed.