Mimarlıkta mahremiyet kavramının kültürlerarası karşılaştırmalı değerlendirilmesi

Abstract

İç mekan tasarım sürecine yönelik mimari kavramlar, farklı kültürlerden kullanıcı tercihlerinin gereksinimlerini entegre ederek tasarım sürecini zenginleştirmekte ve optimum tasarım seviyesine çıkarmaktadır. Bu bağlamda, kullanıcıların kültürlerine göre sahip oldukları mahremiyet kavramı önemli ve komplike bir terim olarak iç mekânların tasarım sürecinde önemli bir konu olarak ele alınmalıdır. Çokuluslu kullanımların gerçekleştiği iç mekanlara örnek olarak farklı ulus ve kültürlerden insanların gittiği bir kafe verilebilir. Aslında, farklı kültürlerdeki mahremiyet kavramı kafe gibi iç mekanlarda kullanıcı tercihlerini etkileyebilir bu nedenle bu çalışmada da bir kafe mekanı özel olarak incelenmiştir. Tezin içeriği giriş bölümüyle başlayıp kültürün tanımları ve kültür ile çevre ilişkisinin incelendiği literatür taraması bölümüyle devam etmektedir. Bunu takiben, kişilerin davranışlarına etkisi üzerinden mesafe kullanımının anlamı ve tanımları örneklenmiştir. Ayrıca, mahremiyet kavramları ve Altman'ın mahremiyet düzenleme mekanizmalarına yer verilmiştir. Son bölümde, mahremiyet kavramının, kafeterya gibi iç mekânda dört farklı milletten kullanıcı tercihlerini etkileyip etkilemediğini kontrol etmek için çokuluslu anket uygulanmaktadır. Anketin sonuçları, katılımcıların seçimlerinin kültürler arası mahremiyet kavramına göre farklılık gösterdiğini ortaya koymuştur. Örneğin, bazı kimseler kafelerin ortasına, girişlere, merdivenlere yakın, cam kenarında ya da diğer milletler tarafından uygun bulunmaya yabancıların yanında oturmayı önemsememişlerdir. Anketin son bölümünde, katılımcıların seçimleri mahremiyet kavramı ve kafeye yalnız, eşleri, aileleri ya da arkadaşlarıyla gelme durumlarına göre farklılık gösterdi. Buna ek olarak, sonuçlar aile koca, eş, kız arkadaşı veya erkek arkadaşı ile birlikte olma durumunda “Mahremiyet kavramı”nın en sık ve en etkili seçim olduğunu göstermiştir. Dahası, “Sessizlik” seçeneği, katılımcıların tek başlarına gelmeleri durumunda daha etkilidir. “Sosyallik, rahat oturma yeri” ve “mobilya tarzı” seçenekleri katılımcılar arkadaş olduğunda (aynı cinsiyet veya karma grup) etkilidir.

Architectural concepts for the interior designing process integrated with user preferences’ requirements across culture enrich design process and lead it to the optimum design level. In this context, users’ privacy concepts across culture as a very important and complicated term have to be a critical issue in the design process for interior spaces. Specifically, the multinational interior spaces such as a café which may be a destination for a lot of different people from various nationalities and cultures. Actually, privacy concept across culture may affect the user’s preferences in interior space as a café which in specific are examined in this thesis. Thesis content starts with the introduction chapter through the literature department to explore culture definitions and what is the relationship between culture and environment. Then illustrating proxemics’ meaning and definitions through how it affects people behaviors. Furthermore, transmission between Privacy concepts and recognition Altman’s Privacy Regulation mechanisms. Then, it explores Space conception, the meaning of personal space and social space and cafes. In the last part, the multinational questionnaire is conducted to check whether the privacy concept influences on the user preferences from four different nationalities in interior space such as a cafe. The results of the questionnaire revealed that respondents' choices differed according to the concept of privacy across culture. For example, some did not mind sitting in the middle of cafes or close to the entrances and stairs or next to the glass partitions or sitting next to strangers, which was rejected by other nationalities.In the last part of the questionnaire, the respondents' choices differed according to the concept of privacy and the arriving status to the cafe either alone or with his wife, family or friends. Additionally, results showed that “Privacy concept” is the most frequent and effective choice incase of being with family, with husband or wife and with girlfriend or boyfriend. Furthermore, the “Quietness” choice is more effective when respondent coming alone. Choices “socialness, comfortable seating” and “furniture style” are effective when respondents are friends (same sex or mixed group).