XVIII. Yüzyıl Eğitim Öğretim Vakıflarına Bir Örnek: Sıbyan Mektebi ve Kütüphanesiyle Hacı Selim Ağa ve Vakfı

Abstract

Kültür ve medeniyetimizde derin izler bırakan ve hâlâ da eserleri somut olarak görülebilen vakıf müessesesi, Türk hayırseverliğinin en önemli göstergelerindendir. Farklı sosyal sınıflardan kişilerce vakfedilen eserlerden ilgi çekici olanları da mevcuttur. Bu çalışmada Osmanlı bürokrasisinde farklı görevlerde bulunmuş Hacı Selim Ağa ve vakfiyesi konu edinilmiştir. Hacı Selim Ağa 1712?-1789 yılları arasında yaşamış, III. Mustafa ve I. Abdülhamid dönemlerinde birçok farklı görevde bulunmuş orta düzeyde bir devlet adamı olup, Üsküdar’da kendi vakfının eseri olan kütüphane bahçesinde medfundur. Vakfını toplumun en önemli ihtiyaçlarından eğitim öğretim faaliyetlerine katkı sağlamak amacıyla 1782 yılında Üsküdar’da kurmuştur. Daha çok mektep ve kütüphanesinin eğitim yönünün vurgulandığı bu çalışmada vâkıfın hayatı, vakfiyesi, vakıf eserlerinden özellikle mektep ve kütüphanenin tarihi geçmişi üzerinde durulmuştur.

Endowment foundations, having a great impact on our culture and civilization, is one of the significant indicators of Turkish philanthropy. There are some interesting works that were endowed by people from different social classes. In the present study, Hacı Selim Ağa, worked in different positions in Ottoman bureaucracy, and his endowment was under scrutiny. Hacı Selim Ağa, lived between 1712-1789 and worked in different positions during the reign of III. Mustafa and I. Abdülhamid, was burried in the garden of one of his endowments’ library in Üsküdar. He founded his endowment in 1782 in Üsküdar in order to contribute to the education system which was then one of the most demanding needs of the society. The present study focuses on his life, his endowment, the history of his mektep and library in educational respects