Parametrik Mukarnas Modeli Önerisi
Künye
YILDIZ, Gülnur, Parametrik Mukarnas Modeli Önerisi, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Mimarlık Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2020.Özet
Birçok mukarnas, izdüşüm planlarında yıldızlar (düzenli çokgenler) barındırmaktadır. Bu yıldızların kol uzunluklarının kendi içinde eşit olanlarının yanı sıra, kol uzunluklarının kendi içinde eşit olmayanları da vardır. Bu tezin birinci amacı, bazı mukarnas planlarında rastlanan, kol uzunlukları eşit olmayan yıldızların (düzensiz çokgen) geometrik altyapısının ne olduğunun araştırılmasıdır. Seçilen mukarnasların lazer tarama ile ortaya çıkarılan planları üzerinden, biçim gramerleri teorik çerçevesinde, kural bazlı form oluşumu mantığına dayanarak incelemeler yapılmıştır. İncelemeler sonucunda, mukarnas planlarının oluşturulmasında farklı tiplerde geometrik altlıkların kullanılabildiği sonucuna varılmıştır. Bu geometrik altlıkları, örümcek ağı tipindeki altlık ve elips ızgara tipindeki altlık olarak adlandırabiliriz. Bu altlıkların oluşturduğu alanların içine yerleştirilen yıldızların, doğal olarak düzensiz çokgen oluşturduğu ortaya konulmuştur. Bu tezin ikinci amacı ise, geometrik altyapısı belirlenen mukarnas planı yardımıyla, parametrik mukarnas oluşturmaktır. Bunun için, incelenen mukarnas planlarından biri, parametrize edilmek üzere ele alınmıştır. Geometrik altyapısı çözümlenen mukarnasın, parametrik üç boyutlu geometrisi, görsel programlama dili olan Grasshopper programı kullanılarak elde edilmiştir. Grasshopper’daki kodlama, biçim gramerleri teorik çerçevesinde elde edilen kurallarla paralel olarak geliştirilmiştir. Many muqarnas have stars (regular polygons) in their projection plans. These stars have equal arm lengths as well as arm lengths that are not equal in themselves. The first aim of this thesis is to investigate the geometrical background of stars (irregular polygons), which are found in some muqarnas plans and whose arm lengths are not equal. The plan of the selected muqarnas was obtained by laser scanning. The examinations were carried out on the basis of the rule-based form formation logic within the theoretical framework of the shape grammars. As a result of the examinations, it was concluded that different types of geometric layouts can be used in the creation of muqarnas plans. We can call these geometric layouts as spider-web type and ellipse-grid type. It is found that the stars placed in the areas formed by these layouts naturally form irregular polygons. The second aim of this thesis is to create parametric muqarnas with the help of a muqarnas plan whose geometrical layout was determined. For this, one of the muqarnas plans examined has been handled for parameterization. The parametric three-dimensional geometry of the muqarnas has been obtained by using the Grasshopper program, which is visual programming language. Coding in Grasshopper was made in parallel with the rules obtained within the shape grammar theoretical framework.