Karanlık Üçlü Ölçeği'nin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özelliklerinin Klinik Bağlamda İncelenmesi
Citation
BEKİROĞLU, Berra, Karanlık Üçlü Ölçeği'nin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özelliklerinin Klinik Bağlamda İncelenmesi, Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2020.Abstract
Bu araştırmada, karanlık üçlü olarak tanımlanan ve kişiliğin karanlık yönünü temsil eden özellikleri psiko-sözcüksel yaklaşımla ölçmeye yönelik bir kişilik ölçeğinin geliştirilmesi ve ölçeğin temel psikometrik özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bunun yanı sıra, hedef ölçekte yer alan her bir faktörün diğer klinik olgularla ilişkilerinin incelenmesi bu araştırmanın ikincil amacını oluşturmaktadır. Araştırma, madde havuzunun oluşturulması (birinci çalışma), madde seçme süreci (ikinci çalışma) ve geçerlik incelemesi (üçüncü çalışma) şeklinde üç ayrı çalışmadan oluşmaktadır. Birinci çalışmada, madde havuzu oluşturma işlemleri yürütülmüş, uzman görüşleri alınmış ve ön uygulama formu hazırlanmıştır. İkinci çalışmada (n = 529), ön uygulaması yapılan madde havuzundan faktör analizi ve madde analizi yöntemleri kullanılarak 55 madde seçilmiştir. Son formu “K3 Ölçeği” olarak isimlendirilen ölçekte, faktör analizi ile toplam varyansın % 39,527’lik kısmını açıkladığı görülen üç faktör elde edilmiştir. Faktörlerin iç tutarlılık güvenirlik katsayıları ise “Makyavelyanizm” için 0,926, “Narsisizm” için 0,898 ve “Psikopati” için 0,894 olarak hesaplanmıştır. Üçüncü çalışmada (n = 372), ölçeğin yapı geçerliğinin test edilmesi için Doğrulayıcı Faktör Analizi, ayırt edici geçerlik için uç grupların karşılaştırması, kriter ve ayırt edici geçerlik için Pearson korelasyon analizi yapımıştır. Araştırmanın ikincil amacı doğrultusunda, karanlık üçlü yapıları ile klinik olgular arasındaki ilişkileri incelemek için geliştirilen ölçeğin faktörleri ile Belirti Tarama Listesi-90-R alt boyutları arası korelasyon katsayıları hesaplanmıştır. Son aşamada ise araştırmada geliştirilen ölçek için başka bir geçerlik işlemi olarak FarklıGruplar için t-testi analiziyle sosyo-demografik gruplar karşılaştırılmıştır. Elde edilen sonuçlar ilgili alan yazın doğrultusunda tartışılmış ve geliştirilen ölçeğin başka geçerlik işlemlerine ihtiyaç duyduğu, ancak büyük oranda temel psikometrik özellikleri karşıladığı görülmüştür. this study, it was aimed to develop a personality scale to measure the characteristics defined as dark triad that represents the dark aspect of personality based on psycho-lexical approach, and to examine the basic psychometric properties of the scale. Furthermore, examining the relations of each factor in target scale with some other clinical phenomena constitutes the secondary purpose of this research. The research consists of three separate studies, respectively generation of the item pool (first study), the process of selecting items (second study), and examination of the validity (third study). In the first study, the item pool generation processes were carried out, expert opinions were gathered, and a preliminary administration form was prepared. In the second study (n = 529), 55 items were selected from the pre-administered item pool using factor analysis and item analysis methods. In the scale, the final form of which was named as "K3 Scale", three factors were obtained that found to be explaining 39.527 % of the total variance by factor analysis. The internal consistency reliability coefficients of the factors were calculated as 0.926 for “Machiavellianism”, 0.898 for “Narcissism”, and 0.894 for “Psychopathy”. In the third study (n = 372), Confirmatory Factor Analysis was performed to test the construct validity of the scale, comparisons of the groups in the extreme tails of the distribution were made for differential validity, and Pearson correlation analysis was performed for criterion and differential validity. For the secondary purpose of the study, the correlation coefficients between the factors of the developed scale and the Symptom Check List-90-R sub-dimensions were calculated in order to examine the relationships between the dark triad structures and clinical phenomena. Finally, as another validity testing process for the scale developed in this research, socio-demographic groups were compared using Indepent Samples t-Test. The results obtained were discussed in line with the relevant literature and it was observed that although the developed scale mostly met the basic psychometric features, it needs other validity studies.