Yalnızlığa Çok Boyutlu Yaklaşım: Yalnızlık Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, öncelikle, yalnızlığın farklı birer boyutu olarak değerlendirilen yalnızlık algısı, yalnızlık tercihi ve sosyal izolasyonun ölçülmesi için bir ölçeğin geliştirilmesi ve daha sonra geliştirilen ölçeğin bazı psikometrik özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma, ilk ikisi uzman görüşü uygulaması olmak üzere, madde havuzu uygulaması ve kriter geçerlik uygulaması şeklinde dört ayrı uygulama ile yürütülmüştür. Üçüncü uygulamaya, 17-57 yaşları arasında 263 kadın ve 225 erkek olmak üzere toplamda 488 kişi katılmıştır. Dördüncü uygulamaya 17-49 yaşları arasında 114 kadın ve 82 erkek olmak üzere toplamda 196 kişi katılmıştır. Üçüncü uygulamada, yalnızlık algısı, yalnızlık tercihi ve sosyal izolasyonun ölçülmesi amacıyla oluşturulan ve 163 maddeden oluşan madde havuzu uygulanmıştır. Uygulanan madde havuzundan, madde analizi ve faktör analizi teknikleri kullanılarak yalnızlık algısı ve sosyal izolasyon alt boyutları için 14’er madde ve yalnızlık tercihi alt boyutu için 11 madde seçilmiştir. Seçilen maddelerden oluşturulan alt boyutlara, Yalnızlık Algısı, Yalnızlık Tercihi ve Sosyal İzolasyon adları verilmiştir. Yalnızlık Algısı Alt Boyutu için iç tutarlılık güvenirlik katsayısı, üçüncü uygulamada 0,910, dördüncü uygulamada 0,883 olarak hesaplanmıştır. Yalnızlık Tercihi Alt Boyutu için üçüncü uygulamada 0,816, dördüncü uygulamada 0,821 iç tutarlılık güvenirlik katsayısı elde edilmiştir. Sosyal İzolasyon Alt Boyutu için üçüncü uygulamada 0,926, dördüncü uygulamada 0,923, iç tutarlılık güvenirlik katsayıları hesaplanmıştır. Kriter geçerlik uygulamasında, Yalnızlık Algısı Alt Boyutu’nun, diğer ölçeklerle -0,627 ile 0,665 arasında değişen düzeylerdekorelasyon gösterdiği belirlenmiştir. Yalnızlık Tercihi Alt Boyutu için diğer ölçeklerle -0,472 ile 0,385 arasında değişen düzeylerde korelasyon katsayıları elde edilmiştir. Sosyal İzolasyon Alt Boyutu’nun diğer ölçeklerle -0,372 ile 0,648 arasında değişen düzeylerde korelasyon gösterdiği belirlenmiştir. Sosyo-demografik grupların her bir alt boyut toplam puanı açısından farklılıkları belirlenmiş ve elde edilen sonuçlar ilgili alan yazın doğrultusunda tartışılmıştır. Geliştirilen ölçeğin temel psikometrik gereklilikleri karşıladığı, buna karşın başka geçerlik çalışmalarına ihtiyaç duyduğu belirlenmiştir.

In this study, firstly, it was aimed to develop a scale for loneliness, solitude and social isolation, which are evaluated as different dimensions of aloneness, and then to examine some of the psychometric characteristics of the developed scale. The study was carried out in four separate parts, including two administrations for expert opinion, and two administrations for item pool, and criterion validity. A total of 488 people, 263 women and 225 men, ranging in age between 17 and 57, participated in the third administration. A total of 196 people, 114 women and 82 men, aged between 17-49, participated in the fourth administration. In the third administration, an item pool consisting of 163 items, which was generated to measure the loneliness, solitude and social isolation dimensions, was administered. At this stage, 14 items were selected for each loneliness and social isolation sub-dimensions and 11 items were selected for solitude sub-dimension using item analysis and factor analysis techniques. The dimensions constituted from the selected items were named as Loneliness, Solitude and Social Isolation. The internal consistency reliability coefficient for the Loneliness sub-dimension was 0.910 in the third administration and 0.883 in the fourth administration. For Solitude sub-dimension, internal consistency coefficient of 0.816 was obtained in the third administration and 0.821 in the fourth administration. For the Social Isolation sub-dimension, internal consistency coefficient of 0.926 was calculated in the third administration, and 0.923 in the fourth administration. In the criterion validity part of the study, it was determined that the Loneliness sub-dimension showed correlation coefficients withother scales ranging from -0.627 to 0.665. It was observed that the Solitude sub-dimension showed correlation coefficients with other scales ranging from -0.472 to 0.385. It was observed that Social Isolation sub-dimension showed correlation coefficients with other scales ranging from -0.372 to 0.664. Finally, the differences between the socio-demographic groups in terms of the sub-dimension total scores were determined and the results were discussed in line with relevant literature. It has been determined that the developed scale meets the basic psychometric requirements, yet it needs other validity studies.