Antalya Akseki İlçesinde Bulunan Düğmeli Evlerin Korunması ve Yöntemi

Abstract

Kırsal mimari, gelecek kuşaklara aktarılan ve yörenin konum, coğrafya, ekonomi, iklim, malzeme gibi özelliklerine göre değişkenlik gösteren yerleşme biçimidir. Halkın kendi olanaklarıyla inşa edilen, çevre ile ilişkili, ortam koşullarına uyumlu ve geleneksel kimliği ön planda olan kırsal mimari; kültürel değerlerimizin önemli örneklerindendir. Günümüzde birçok sorunla karşı karşıya oldukları için bu yapıları korumaya ihtiyaç duyulmuştur. Bu sayede koruma ve yönetim bilinci önem kazanmaya başlamıştır. Bölgede fazlaca bulunan taş ve ahşap hatıllarla yapılan Düğmeli Ev’ler, adını yapım ile teknik özelliğinden almıştır. Yıkılmış, harap veya yanlış onarımlarla özgünlüğünü yitirmiş durumda olan geleneksel doku bazı mahallelerde ise teknolojiye yenik düşmüştür. Bulunduğu konum ve çevreye göre farklı özellikler gösteren Düğmeli Evler için bazı bölgelerde koruma çalışmalarına başlanmış olmasına karşın, halen alt yapı oluşturulmamış olan köy ve mahalleler de mevcuttur. Bu çalışmada Akseki ve yakın çevresinde bulunan farklı durumlardaki mahalleler seçilmiştir. Seçilen çalışma alanlarına önerilen koruma ile ayakta kalan yapıların ömrünün uzatılması, yönetim modeli ile de yörenin ve halkının kalkınması, bu evlerin gerekli değeri görmesi ve tanıtılması hedeflenmiştir. Tarihi dönemlere tanıklık etmesinden dolayı önemli bir coğrafyada bulunan Düğmeli Evler’in kırsal mimarisinin ve tekniğinin sürdürülebilir olması ancak koruma ve yönetimle sağlanabilecektir. Bu yöntemlerle kırsal doku devamlılığı ve kullanıcılar tarafından kültürel değer olarak görülmesi, koruma bilincinin artması hedeflenmiştir.

Rural architecture is a form of settlement that is transferred to future generations and varies according to the characteristics of the region such as location, geography, economy, climate, and material. Rural architecture is one of the important examples of our cultural values, which are built by the people's own means, are related to the environment, are compatible with the environmental conditions, and have a traditional identity. Conservation has been needed over time, as they faced many problems. Thus, conservation and management’s consciousness has gained importance. In this thesis, has been selected villages and districts with different examples in Akseki and around Akseki. Button houses have been built with stone and wooden beams, which are abundant in the region, got their name from the construction and technical features. This traditional texture which is dilapidated, losing originality owing to wrong renovations, has been defeated to technology today. Conservation works have been initiated for Button Houses, which differ according to their location and environment. Nevertheless, some villages and districts have not conservation plans in Akseki. With the proposed protection, it is aimed to extend the life of the undamaged structures. With the management model, it is aimed to develop the region and its people, to see the necessary value and to promote the houses. The sustainability of the architecture and technique of the Button Houses, which are located in important geography due to the fact that they witness the historical periods, can only be achieved by conservation and management. With these methods, it is aimed that the rural texture is continuity and seen as cultural value by the users.