İngiltere ve Kaşgar Devleti İlişkileri (1870-1874)

Abstract

1865 yılında Doğu Türkistan’a gelerek Kaşgar’a hâkim olan Yakub Beg devletini kurduktan kısa bir süre sonra İngiltere ve Rusya’nın ilgi alanlarına girmiştir. Kaşgar Devleti’ne karşı Rusya menfi bir tutum izlemiş; bölgedeki ticari çıkarlarını zedelenmesinden korkmuş ve işgal ettiği Batı Türkistan’daki Türk Hanlıklarına kötü örnek olacağı endişesine kapılmıştır. İngiltere de Kaşgar Devleti’ne olumlu yaklaşarak; onun ticari olanaklarından faydalanmak istemiş, Hindistan’ı korumak için Rusya ile aralarında tampon bir devlet olarak düşünmüştür. Yakub Beg ise özellikle Rusların tehdidine karşı İngiltere’yi koz olarak kullanıp varlığını korumaya çalışmıştır. Bu makalede Yakub Beg’in 1870- 1874 yılları arasında İngiltere’yle kurduğu diplomatik ilişkiler ele alınmış, bu ilişkilerin Kaşgar devleti açısından etkisi irdelenmeye çalışılmıştır.

Shortly after being established, Kashgar state attracted the attention of Britain and Russia. Where Russia took a negative stance against Kashgar state as it was afraid its commercial interests in the region would be damaged and worried that this would set a bad example to the Turkish Khanates in West Turkestan that it had already occupied, Britain approached it positively as it wanted to take advantage of its commercial possibilities and use it as a buffer between India and Russia. Yakub Bey, on the other hand, tried to protect the State’s existence by using Britain as a trumpcard especially against the threat of the Russians. In this article, Yakub - Beg’s diplomatic relations with Britain between 1870-1874 are discussed, and the effect of these relations on Kashgar State is studied.