Payitaht’ın Avrupalısı Beyoğlu’nda İdareci Olmak: Mutasarrıf Bahri Paşa’nın Zor Günleri

Abstract

Payitaht içinde Beyoğlu’nu diğer idari bölgelerinden ayıran, özellikle 19.yüzyılın ikinci yarısında tebarüz eden, kendine has özellikleri vardır. Burası çeşitli devletlere ait sefaretlerin bulunduğu merkezdir. Paranın tedavül miktarı ve hızının hayli yüksek olduğu sarrafları, bankerleri ve tüccarlarıyla bir ticaret merkezi olan kadim Galata buradadır. Birçok milletten yabancının, levantenin, Osmanlı tebaası gayrimüslim nüfusun yoğunlaştığı, çalışıp ikamet ettiği çok kültürlü yapısıyla öne çıkan bir bölgedir. Ayrıca bu dönemde başkentte güvenlik sorununun en yoğun yaşandığı, nitelik ve nicelik bakımından suçların en fazla kayda geçtiği yerdir. Beyoğlu’nu farklı kılan bütün bu özellikler nedeniyle burada görevlendirilecek mülkî amirler ve memurlar hassasiyetle seçilmiştir. Bu anlamda muavin, vekâleten ve asaleten olmak üzere dokuz yılı bulan uzunca bir süre burada görev yapmış olan Bahri Paşa Saray ve Bâbıâli nezdinde başarılı bir idarecidir. Nitekim farklı yıllarda değişik derecelerde nişanlarla taltif edilmiştir. Ancak Beyoğlu mutasarrıfı Bahri Paşa’nın bulunduğu mevki nedeniyle dostu olduğu kadar düşmanı da çoktur. Burada en yüksek mülki amir iken zor günler geçirmesine neden olan kalpazanlıkla itham edilmiştir. Azledilerek tutuklanmış ve yargılanmıştır. Azil şekli ve tutuklanması, aleyhinde yapılan sevinç gösterileri gibi meydana gelen olaylar Sultan Abdülhamid’in tepkisine neden olmuştur. Bu süreçte yaşananlar iktidar çevresinde ve kamuoyu nezdinde etkili, nüfuz sahibi bazı güç odaklarının varlığına işaret etmektedir.

It had its own characteristics that distinguished Beyoğlu from other administrative districts in Payitaht, especially in the second half of the 19th century. This was the center where various states’ embassies were located. The ancient Galata which was a trade center with sarrafs, bankers and traders was here. The amount, circulation speed of money was quite high here. It was a region that stands out with its multicultural structure where foreigners, Levantines and non-Muslim population were concentrated, work and reside. Beyoğlu was also the place where the security problems were experienced most in the capital in this period and crimes were recorded most in terms of various and quantity. Because of all these features that make Beyoğlu different, the officers to be assigned here were been selected with great care. In this sense, Bahri Pasha, who has served here for a long period of nine years, in various positions, was a successful manager. As a matter of fact, he was awarded with different degrees of medals in different years. However, Bahri Pasha had a lot of enemies as well as his friends because of his duty. Here he was accused of counterfeiting, whiched him to have hard times while he was a manager. He was dismissed, arrested and tried. The events that took place in this process caused the reaction of Sultan Abdulhamid. What happened to Bahri Pasha is pointing out the existence of some power centers that were influential around the government and the public.