Özel/Üstün Yetenekli Çocukların Ailelerine Yönelik Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık

Abstract

Özel/üstün yetenekli çocuğa sahip olmak aileler için heyecan verici olduğu kadar ailelerin birtakım zorlanmalar (aile içi güç sorunu, özel/üstün yetenekli çocuğun eş zamanlı olmayan gelişimi, ebeveynlerin yetersizlik duygusu, çevresel desteğin azlığı vb.) yaşamalarına neden olmaktadır. Bu sorunlara ek olarak ailede özel/üstün yetenekli çocuğun dışında kardeşin bulunması da aile dinamiklerini etkilemektedir. Bu noktada, farklı özelliklere sahip bir bireyin böyle bir yapıyı zorlaması da kaçınılmazdır. Çeşitli zorluklarla karşı karşıya kalan ve çevresinden yeterli desteği sağlayamayan aileler anlaşılmak ve sorunlarını paylaşabilmek için rehberlik ve psikolojik danışmanlığa gereksinim duymaktadırlar. Bu çalışma; özel/üstün yetenekli çocuğa sahip ailelerin özellikleri ve yaşadıkları zorlukları incelemek, bu zorlukları aşmak için ne tür hizmetlere ihtiyaç duydukları ve bu hizmetlerin etkililiğini ortaya koymak amacıyla dokümantasyon yönteminden yararlanılarak gerçekleştirilmiştir. Çalışmada özel/ üstün yetenekli çocuklar, özel/üstün yetenekli çocuğa sahip ailelerin özelliklerinden yola çıkılarak özel/üstün yetenekli çocuğun aileye etkisi, özel/üstün yetenekli çocuğun ebeveynle- rine yönelik yapılan rehberlik ve danışma hizmetleri incelenmiştir. Söz konusu çalışmanın, ülkemizde özel yetenekli çocukların ailelerine yönelik uygulanan rehberlik ve danışmanlık hizmetlerinin oldukça yeni bir çalışma alanı olması ve bu konuda geliştirilen etkililiği kanıtlanmış destek programları oldukça sınırlı olmasından dolayı literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Gifted/talented children are children who demonstrate high performance in areas related to intelligence, creativity, art, and leadership or in special academic fields and who need special services and practices because the full development of such skills cannot be achieved in standard schools (Sumreungwong, 2003). As Hollingworth (1942) said, “Combining adult intelligence with child emotions in a child’s body will bring specific challenges” (As cited in Kearney, 1992).