Türkçeyi Yabancı Dil Olarak Öğrenenlerin “Türkçenin Dil Bilgisi”ne Yönelik Metaforik Algısı

Abstract

Dil eğitimi ve öğretimi sürecini daha başarılı bir hâle dönüştürmek için öğrenenlerin dile karşı algılarını, tutumlarını betimlemek amacıyla araştırmalar yapılmaktadır. Bu araştırmalarda kullanılan yöntemlerden biri öğrenenlerin metaforik algılarına başvurmaktır. Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi sürecini daha etkili kılmanın yollarından biri de öğrenenlerin dile, dil becerilerine, dil bilgisine yönelik algılarını metaforik olarak betimlemektedir. Bu araştırmada Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin “Türkçenin dil bilgisi”ne yönelik algılarını metaforik olarak incelemek amaçlanmıştır. Bu amaçla yapılan nitel araştırmada olgubilim deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Türkçeyi yabancı dil olarak B1, B2 ve C1 seviyelerinde öğrenen toplam 90 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırma verileri, metafor çalışmasına uygun olarak “Türkçenin dil bilgisi ……………. gibidir; çünkü ……..” ifadesinin öğrenenler tarafından tamamlanmasıyla toplanmıştır. Verilerin analiz edilmesiyle, öğrenenlerin “Diller Arası İlişki, Özellik, Sistematiklik, Zenginlik, Zorluk-Kolaylık” olmak üzere 5 farklı kategoride metafor ürettikleri görülmüştür. Çalışmada, Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin dil bilgisini “biçimsel” olarak algıladıkları, dil bilgisini “anlam” ve “kullanım” özellikleri bakımından düşünmedikleri görülmüştür.

Researchers have been conducting studies to describe learners’ attitudes and perceptions towards the target languages with the purpose of enhancing the processes of language education and teaching. One of the methods applied in such studies is to focus on learners’ metaphorical perceptions. One way of enhancing the process of teaching Turkish as a foreign language is to metaphorically describe learners’ perceptions towards the language, language skills and grammar. This study aims to examine learners’ metaphorical perceptions towards Turkish grammar. For this reason, this qualitative study employs phenomenology. The participants of the study are 90 learners studying Turkish as a foreign language at B1, B2 and C1 levels. Since the study focuses on metaphorical perceptions, the data has been collected from participants’ responses to the following sentence: “Turkish grammar is like……… because ………”. After the data analysis, it has been revealed that learners generated metaphors under these 5 categories: “Relations Between Languages, Characteristics, Systematicity, Richness, Difficulty-Simplicity”. It was concluded that the learners of Turkish as a foreign language perceived the grammar in a “morphological” way, rather than “semantic” and “functional”.