Evrensel Tasarımın Kamusal Mekânlar Üzerinde Etkisi: Kocaeli Darıca Fârâbî Eğitim Ve Araştırma Hastanesinin İncelenmesi

Abstract

Evrensel tasarım kavramı, tüm ürünlerin ve çevrelerin, yaş, beceri ve durum farkı gözetmeksizin her bir kişi tarafından kullanılabilmesini olanaklı kılan, bütünselleşme sağlayan uluslararası bir tasarım yaklaşımı olarak tanımlanmaktadır. Evrensel tasarım yaklaşımı, özel mekânlardan, genel mekân tasarımlarına, ürün tasarımından, mimarlığa ve kentsel tasarıma, çevremizde bulunan basit sistemlerden, karmaşık sistemli teknolojilere kadar değişen bütün yapı ve tasarımları kapsamaktadır. Bu çalışmada kamusal mekânlar, erişilebilirlik, kolay kullanılabilirlik, herkes için tasarım, evrensel bakış açısı, evrensellik kavramı ve prensipleri, hastane kavramı ve kamusal yapı içerisindeki önemi vb. konuları ile bilimsel bir çalışma ortaya konulması amaçlanmıştır. Kentlerde genel mekân kavramında bulunan hastanelerin kamusal mekân kavramı kapsamında ele alınarak bu mekânlarda gözlemlenen olumsuzlukları tespit etmek ve bu sorunlara evrensel tasarım prensipleri temelinde öneri sunmak düşüncesi gelişmiştir. Öncelikle kamusal mekân olarak hastanelerin, tüm hastalar temelinde erişilebilirlik kavramının dikkate alınması önem taşımaktadır. Bu bağlamda, yerinde yapılan tespit ve gözlemlerle verilerin toplanması, verilerin evrensel tasarım kavram ve prensipleri bakış açısıyla irdelenmesi ve bu araştırmaya göre kamusal mekân olan hastane mekânlarından saptanmış olan belirli bir grubunun, örneğin poliklinik giriş mekânının değerlendirilmesi bu araştırmanın ana konusu olmuştur. Elde edilen verilerin yerinde ölçüm alınarak planlanması ve plan üzerinden saptanması, yerinde v fotoğraf çekilmesi, teknik gözlem yoluyla sorun ve olanakların belirlenmesi, uygulamalı bir araştırma olarak geliştirilmiştir. Bu çerçevede Darıca Fârâbî Eğitim ve Araştırma Hastanesi Genel Poliklinik girişi ve ana koridorları uygulamalı bir araştırma yöntemi olarak değerlendirilmiştir. Evrensel tasarımın kamusal yapılarda önemi ve Kocaeli Darıca Fârâbî Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nin incelenmesi üzerine yapılan bu araştırma tezi; kamusal mekân tanımının önemi, kamusal mekân yapım/tasarım kriterleri, bir tasarım yaklaşımı olarak evrensel tasarım kavramı, evrensel tasarım kavramının tanımı ve tarihçesi, hastane kavramının tarihsel süreci ve yapı tasarımının irdelenmesi, kamusal mekânlarda evrensel tasarım kavramı yaklaşımı ve sağladığı avantajlar, evrensel tasarım kavram ve prensipleri yaklaşımı ile tasarlanan kamusal mekân örnekleriyle birlikte hastanesinin çalışma alanının konumu, özellikleri ve evrensel tasarım kavramına göre değerlendirilmesi konularını kapsamaktadır.

The concept of universal design is defined as an international design approach that enables all products and environments to be used by each person regardless of age, skill and situation. The universal design approach includes all structures and designs ranging from private spaces to general space designs, from product design to architecture and urban design, from simple systems around us to complex systemic technologies. In this study, public spaces, accessibility, easy usability, design for everyone, universal perspective, the concept and principles of universality, the concept of hospital and its importance in public structure, etc. It is aimed to present a scientific study with the subjects. The idea of identifying the negativities observed in the hospitals within the scope of the public space concept and offering suggestions to these problems on the basis of universal design principles has developed. First of all, it is important to consider the accessibility concept of hospitals as public spaces on the basis of all patients. In this context, the main subject of this study was to collect data with on-site determinations and observations, to examine the data from the perspective of universal design concepts and principles, and to evaluate a certain group determined from the hospital spaces, such as the polyclinic entrance area, according to this study. Planning and determining the obtained data on-site measurements, taking photographs on-site, determining problems and possibilities through technical observation was developed as an applied research. In this context, Darıca Fârâbî Training and Research Hospital General Polyclinic entrance and main corridors were evaluated as an applied research method. vii This research thesis on the importance of universal design in public buildings and the investigation of Kocaeli Darıca Fârâbî Training and Research Hospital; The importance of the definition of public space, public space construction / design criteria, the concept of universal design as a design approach, the definition and history of the concept of universal design, examination of the historical process of the concept of hospital and building design, the universal design concept approach in public spaces and its advantages, the universal design concept and It covers the location, characteristics and evaluation of the hospital's working area according to the concept of universal design together with the examples of public spaces designed with the approach of principles.