Filibeli Nûreddinzâde ve Kadr Sûresi Tefsiri

Abstract

Kadir gecesi, Kur’an-ı Kerim’in indirildiği ve bin aydan daha hayırlı olan bir gecedir. Kadir gecesinin tespiti ve onun faziletiyle ilgili birçok risale yazılmıştır. Hatta bu gecenin değeri, dinî manzumelerde işlenmiş, sosyal hayatta o geceye dair âdetlerin zenginleşmesine de olanak sağlamıştır. Kadir Sûresi Kur’an-ı Kerim’in indirildiği Kadir gecesini ve bu gecenin özelliklerini içermektedir. Bu sûre ile ilgili olarak asıl adı Muslihuddin Mustafa olan Nûreddinzâde de dâhil birçok âlim müstakil tefsir risalesi yazmıştır. Nûreddinzâde, tasavvuf başta olmak üzere tefsir, kelam ve hadis içerikli eserler te’lif etmiştir. Türkiye’nin farklı yazma eser kütüphanelerinde ona ait eserler ve farklı ayet tefsirleri mevcuttur. Nûreddinzâde’nin hayatı ve bazı eserleri üzerine ilmî çalışmalar yapılsa da “Kadr Sûresi Risalesi” üzerine araştırma yapılmamıştır. Bu sebeple çalışmamızda müellifin hayatına kısaca değinip risalenin tahkikli neşrini yaptık. Yazarın risalesinde ayetin ayetle, hadisle, kıraat gibi ilimlerle ve en önemlisi işârî yorumlarla açıklamasını örneklendirerek takip ettiği tefsir metodunu ve tasavvufî anlayışını ortaya koymaya çalıştık.

The night of Qadr is a night which The Holy Quran was sent down firstly and is more virtuous than a thousand months. Many treatises have been written about the determi nation of the night of power and its virtue. In fact, the value and virtue of this night has been the subject of religious literature and has been instrumental in enriching the customs of that night in social life. Surah Al-Qadr, on the other hand, includes the night of Qadr, where the Qur’an was sent down, and the features of this night. Many scholars, including Nûreddinzade, whose real name is Muslihuddin Mustafa, have written separate treatises on interpretating this surah. Nureddinzade has written works that contain primarily sufism, tafsir, kalam and ha dith. There are his works and different verse (ayah) interpretations in different manuscript libraries in Turkey. Although scientific studies have been carried out about Nureddinza de’s life and some of his works, no research has been done on the Risale of the Surah Qadr. Therefore, in this study, we briefly touched on the life of the author and made an edited publication of the treatise. We tried to reveal the tafsir method and mystical notion that the author followed by exemplifying the explanation of the verse with verse, hadith, recitation, and most importantly, mystical interpretations in his treatise.