Çocuklarda Bilinçli Farkındalık Uygulamalarının Kaygı Düzeyleri Üzerine Etkisi: Sistematik Bir Derleme

Abstract

Bu çalışma, sistematik bir derleme olup araştırmanın amacı; çocuk ve ergenlerdeki kaygı düzeyleri üzerinde bilinçli farkındalık temelli uygulamaların etkinliğini incelemektir. Bu amaçla YÖK TEZ, EBSCOhost ve Google Akademik veri tabanlarında 2000 (Ocak) – 2021 (Ekim) yılları arasında yayımlanan deneysel ve karma araştırmalar, makaleler ve tezler İngilizce ve Türkçe dillerinde sistematik olarak taranmıştır. Taramada bilinçli farkındalık temelli uygulamalar, kaygı düzeyi, çocuk ve ergenlerde anahtar kelimelerinin kombinasyonları kullanılmıştır. Ölçütleri karşılamayan araştırmalar derlemenin dışında tutulurken ölçütleri karşılayan 12 araştırma; örneklem grupları, amaçları, yaraştırmanın yapıldığı ülkeler, kullanılan teknikler, ölçme yöntemleri ve bulgular açısından incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Elde edilen bulgular göstermiştir ki bilinçli farkındalık temelli programlar genelde lise ve ortaokul düzeylerinde yürütülmüş ve programların genellikle kaygı düzeylerinin azalmasında olumlu etkisi olduğu ortaya koyulmuştur.

This study is a systematic review and the aim of the research is; to evaluation the effectiveness of mindfulness-based practices on anxiety levels in children and adolescents. For this purpose, experimental and mixed researches, articles and theses published between 2000 (January) and 2021 (October) in YÖK TEZ, EBSCOhost and Google Scholar databases were systematically searched in English and Turkish languages. Combinations of mindfulness-based practices, anxiety level, and on children and adolescents were used as keywords in the search. Studies that did not meet the criteria were excluded from the review, while 12 studies that met the criteria; were examined and evaluated in terms of their purposes, the sample groups, countries where they were used, the techniques used, measurement methods and findings. The findings showed that mindfulness-based programs were generally carried out at high school and secondary school levels, and it has been shown that programs generally have a positive effect on reducing anxiety levels.