Birinci Dünya Savaşı’nda Yahudi Spira Ailesi: Casusluktan Siyon Katır Birliğine Osmanlı Karşıtı Faaliyetleri

Abstract

20. yüzyılda dünyada yaşanan gelişmeler siyonizm akımının güç ve taraftar kazanmasını sağlamakla birlikte siyonistlerin var güçleriyle Filistin’e yönelmelerine de neden olmuştur. Osmanlı Yahudi toplumunun bir kısmını etkisi altına alan bu akım sadece teorik bir bilgi değil aynı zamanda uygulamaya dönüşen bir ideoloji hâline de dönüşmüştür. Bu akıma mensup Yahudiler, birçok alanda olduğu gibi casusluk faaliyetleri yürüterek Yahudi Devleti’nin kurulmasına gayret göstermişlerdir. Bu çerçevede Filistin’de bulunan casus Spira Ailesi’nin faaliyetleri önem arz etmektedir. Almanya’dan Osmanlı Lahey Sefareti’ne gönderilen bir mektupla deşifre edilen Spira Ailesi, Filistin’de siyonizm lehine siyasi, ekonomik ve toplumsal olduğu kadar askeri faaliyetlerde de bulunmuştur. Ne var ki bu faaliyet sahası Filistin ile sınırlı kalmamış, Almanya, İngiltere ve Hollanda’ya da yayılmıştır. Zamansal olarak Birinci Dünya Savaşı’ndan önce casusluk faaliyetlerine başlayan Spira Ailesi, savaş boyunca aktif durumda kalmıştır. Bu faaliyetlerinin 1918 yılı Mart ayına kadar sürdüğü ve bu tarihlerde 4. Ordu’ya bağlı istihbarat birimlerinin operasyonu ile ailenin etkisiz hale getirildiği anlaşılmıştır. Bu çalışmada Birinci Dünya Savaşı sürecinde Osmanlı Devleti’nde ve farklı ülkelerde organize olan Spira Ailesi’nin casusluk faaliyetleri Osmanlı arşiv vesikaları ışığında incelenmiştir.

While the developments in the world in the 20th century enabled the Zionist movement to gain strength and support, it also caused the Zionists to turn to Palestine with all their might. This movement, which influenced a part of the Ottoman Jewish community, was not only a theoretical knowledge, but also an ideology that turned into practice. Jews belonging to this movement, as well as in many other fields, carried out activities in the field of espionage and endeavored to establish the Jewish State. In this context, the activities of the spy Spira family in Palestine are important. The Spira family who were deciphered in a letter sent from Germany to the Ottoman Hague Embassy, engaged in political, economic and social as well as military activities in favor of Zionism in Palestine. However, this field of activity was not limited to Palestine but also spread to Germany, England and the Netherlands. The Spira family who started its espionage activities before the First World War, remained active throughout the war. It was understood that these activities continued until March 1918 and that they were neutralized by the operation of the intelligence units of the 4th Army. It also was understood that these activities continued until March 1918 and that they were neutralized by the operation of the intelligence units of the Ottoman 4th Army. In this study, the espionage activities of the Spira family who were organized in the Ottoman Empire and different countries during the First World War, were examined in the light of Ottoman archive documents.