Ruminasyon ve Endişenin Şema Mod Modelindeki Yeri: Bir Derleme
Künye
GENCER, Musab Bilal & Sevda SARI. "Ruminasyon ve Endişenin Şema Mod Modelindeki Yeri: Bir Derleme." FSM İlmî Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 22 (2023): 349-367.Özet
Şema Terapi Mod Modeli danışanın karmaşık şema tetiklenmelerini ve farklı
yönlerini çalışmak için tasarlanmıştır. Modlar teori ve pratikteki ilerlemelerle birlikte
giderek genişlemekte ve sayıları artmaktadır. Mod olarak eklenilmesi önerilen
Tekrarlayıcı Olumsuz Düşünme (ruminasyon ve endişe), çeşitli psikolojik rahatsızlıklarla
(duygudurum bozuklukları, anksiyete bozuklukları, kişilik bozuklukları vb.)
ilişkilendirilen zihinsel davranışlardır. Ruminasyon geçmişle ilgili zihindeki kurmaları
anlatmak için kullanılmaktadır. Endişe ise gelecekle ilgili evhamları tarifler. Bu derlemede
ruminasyon ve endişe modlar bağlamında araştırılıp bulunan çalışmalar anlatısal derleme
(narrative review) yöntemiyle kavramsal bir çerçevede ilişkilendirilerek sunulmaktadır.
Bunların Mod Modeli’ne eklenmesinin klinik ve teorik düzlemde işlevselliği ve bu dahil
etme sürecinde Kaçınma, Kontrasttan Kaçınma, Kontrol, Tepki, vb. gibi ruminasyon ve
endişeyle ilgili kuramların göz ardı edilmemesi gerektiği vurgulanmaktadır. Böylelikle Başa Çıkma Modları’na geniş bir zihinsel davranış yelpazesi dahil edilmiş olacaktır.
Vaka çalışmaları, etkililik çalışmaları ve süreç analizleri gibi nicel veya nitel çalışmalarla
bunların ayrıntılı araştırılması gerekmektedir. The Schema Therapy Mode Model has been designed to study the tangled schema
activations and different sides of the patients. With theoretical and practical advancements,
the number and scope of the modes have been increasing. The repetitive negative thinking
(rumination and worry) suggested to be a part of the Mode Model is mental behavior
related to different psychological disorders (anxiety, mood, and personality disorders).
Rumination is defined as cogitations based on the past, and worry is misgivings based
on the future. In this narrative review method, we examined the place of rumination and
worry in mode literature, and the found studies are presented within a frame. Integrating
worry and rumination into the Mode Model will be functional in clinical and theoretical
contexts. Nonetheless, during the integration procedure, one should recognize the theories
on rumination and worry, e.g., Avoidance, Avoidance from Contrast, Control, Response
Styles, etc. Within this scope, researchers will add a broad range of mental behavior
spectrums to Coping Modes. Quantitative or qualitative research, such as case studies,
effectiveness trials, and process analyses, should be conducted to examine deeply.