Yabancılara Türkçe Öğretiminde Orhan Veli Kanık’ın “Hoşgör Köftecisi” Kitabının A1-A2-B1-B2 Düzeyinde Uyarlanması

Abstract

Yabancı dil eğitiminde dört temel beceriyi birbirinden ayırmak ya da birinin diğerine olan üstünlüğünden bahsetmek elbette ki mümkün değildir. Her beceri kendi özellikleri ve dil öğrenenlerin ihtiyaçları doğrultusunda öne çıkabilir. Özellikle okuma becerisine yönelik dil öğrenen bireylere sunulan okuma metinlerinin özgün metinler mi yoksa yapay (kurma) metinler mi olması gerektiği ya da özgün metinlerin değiştirilmemiş, orijinal halleriyle mi yoksa düzeylerine göre birtakım değiştirim işlemlerinden geçirilerek mi bireylere sunulması gerektiği konusunda birçok tartışma bulunmaktadır. Bu tartışmalar sonucunda görülmektedir ki özellikle başlangıç ve orta düzeylerde öğrencilere sunulan metinlerin değiştirilmemiş halleri, dil eğitiminde yavaşlama ve motivasyon kaybına neden olmaktadır. Bu düşünce ışığında öğrencilere Türkçeye ait özgün metinlerin onların düzeylerine uygun hale getirilmesi ihtiyacı doğmuştur. Türkçenin yabancı dil olarak öğretilmesinde okuma becerisinin geliştirilmesine ve pekiştirilmesine yönelik ek materyal olması amacıyla hazırlanan bu çalışmada Orhan Veli Kanık’ın “Hoşgör Köftecisi” adlı öykü kitabının içinde bulunan “Baharın Ettikleri”, “Denize Doğru”, “Hoşgör Köftecisi”, “İşsizlik”, “Kan” ve “Öğleden Sonra” adlı öyküleri metin değiştirim teknikleri kullanılarak A1, A2, B1, ve B2 düzeylerinde sadeleştirilmiştir. Ayrıca hem özgün hem de sadeleştirilmiş metinlerin nicel özelliklerini ortaya koyarak karşılaştırma yapılabilmesi adına okunabilirlik hesaplamaları ve söz varlığının tespiti için de sözcük sıklığı listeleri sunulmuştur. Değiştirim işlemi sonucunda ortaya çıkan metinlerin söz varlığı, dil bilgisi yapıları, sözlükçe, doğru-yanlış soruları ve sınıf içi uygulanabilirliğini ölçmek amacıyla uzman görüşü sormacasıyla çalışma desteklenmiştir. Öyküler sadeleştirilirken söz konusu düzeylerin dil bilgisi yapılarının tespiti için “Yeni Hitit 1”, “Yeni Hitit 2” ve “Yeni Hitit 3” yabancılar için Türkçe ders kitapları esas alınmıştır. Değiştirim işlemi esnasında söz varlığının tespiti ve “Sözlükçe” kısmının oluşturulmasında Türk Dil Kurumu Güncel Türkçe Sözlük’ten yararlanılmıştır. Metinlerin ders içi uygulamalarda kullanılabilirliğini artırabilmek adına değiştirilmiş metinlerin sonuna beşer sorudan oluşan doğru-yanlış soruları eklenmiştir. Sonuçlar, değiştirim işlemlerinin genel anlamda başarılı olduğunu ortaya koymuştur.

It is not possible to distinguish between the four basic skills in foreign language education or to talk about the superiority of one over the other. Each skill stands out in line with its own characteristics and needs of language learners. There is not an agreement about whether the reading texts presented to those who are learning languages for reading skills should be original text or artificial (constructive) texts, or whether the original texts should be presented in their original forms or after some modification processes. As a result of these discussions, it is seen that the unaltered versions of the texts presented to the students, especially at the beginning and intermediate levels, cause a slowdown in language education and a loss of motivation. In the light of this thought, the need has arisen for students to adapt the original texts of Turkish to their level. In this study, prepared to be an additional material for the development and reinforcement of reading skills in teaching Turkish as a foreign language, “Baharın Ettikleri”, “Denize Doğru”, “Hoşgör Köftecisi”, “İşsizlik”, “Kan” ve “Öğleden Sonra” stories in Orhan Veli Kanık’s story book “Hoşgör Köftecisi” were simplified at A1, A2, B1, and B2 levels by using text substitution techniques. In addition, word frequency lists were presented for readability calculations and for the determination of vocabulary in order to make comparisons by revealing the quantitative features of both original and simplified texts. The study was supported by the expert opinion question in order to measure the vocabulary, grammatical structures, lexicon, true-false questions and in-class applicability of the texts that emerged as a result of the modification process. While simplifying the stories, the Turkish textbooks for foreigners “New Hitit 1”, “New Hitit 2” and “Hitit 3” were used to determine the grammatical structures of the levels. During the modification process, the Turkish Language Association Contemporary Turkish Dictionary was used to determine the vocabulary and to create the “Dictionary” part. In order to increase the usability of the texts in classroom, true-false questions consisting of five questions were added to the end of the adapted texts. The results revealed that the modification processes were generally successful.