Okul Yöneticilerinin Sıfatlara Dayalı Kişilik Özellikleri ile Öz-Yeterlikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Abstract

Okul yöneticilerinin, yetenekleri ve imkanları onları farklı kılar. Sıfatlara dayalı kişilik özellikleri ve öz-yeterlikleri arasında anlamlı bir ilişki olup olmadığı problem cümlesi olarak belirlenmiştir. Araştırmanın amacı Okul yöneticilerinin sıfatlara dayalı kişilik özellikleri ile öz-yeterlikleri arasındaki ilişkinin düzeyinin incelenmesidir. Araştırmanın yöntemi nicel olup, ilişkisel tarama deseni kullanılarak geliştirilmiştir. Bu kapsamda araştırma grubu İstanbul ili Avcılar ilçesinde bulunan Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı 63 resmi okulda 2021-2022 eğitim-öğretim yılı içerisinde görev yapan toplam 160 müdür ve müdür yardımcısından oluşturmuştur. Bu araştırmada veri toplama araçları olarak Yönetici Öz-yeterlik ölçeği (Negiş-Işık ve Derinbay, 2015) ve Sıfatlara Dayalı Kişilik Testidir (Bacanlı vd., 2009) kullanılmıştır. Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi beş adet boyuttan oluşmuş olup, bu boyutlar sırasıyla; Duygusal Dengesizlik, Dışadönüklük, Deneyime Açıklık, Yumuşak Başlılık ve Sorumluluktur. Bu araştırmada kullanılan testler Pearson korelasyon analizi, basit doğrusal regresyon ve çoklu regresyon analizleridir. Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi boyutları kullanılarak yönetici öz-yeterlik düzeyinin belirlenmesi için gerçekleştirilen çok değişkenli regresyon analizi sonuçlarına göre boyutlar öz-yeterlik düzeyindeki değişimin %35’ini yordamaktadır Bu boyutlar ile görev kademesi kategorik değişkeni bir araya gelerek yönetici öz-yeterlik düzeyindeki varyansın %37’sini yordamaktadır Ek olarak, bu boyutlar ile yaş kategorik değişkeni bir araya gelerek yönetici öz-yeterlik düzeyindeki varyansın %37’sini yordamaktadır.

School administrators are distinguished by their abilities and opportunities. The problem statement of this thesis revolves around a significant relationship between adjective-based personality traits and the self-efficacy of school principals. This research aims to investigate the level of the relationship between adjective-based personality traits and the self-efficacy of school administrators. This study employed a quantitative methodology and was developed using a relational survey design. In this context, the research group consists of 160 principals and vice principals who served during the 2021-2022 academic year in 63 public schools affiliated with the Ministry of National Education in the Avcılar district of Istanbul. The data collection instruments employed in this study were the Administrator Self-Efficacy Scale (Negiş-Işık & Derinbay, 2015) and the Adjective-Based Personality Test (Bacanlı et al., 2009). The Adjective-Based Personality Test consists of five dimensions, namely Emotional Instability, Extraversion, Openness to Experience, Agreeableness, and Conscientiousness. The tests utilized in this study included Pearson correlation analysis, simple linear regression, and multiple regression analyses. According to the results of the multiple regression analysis conducted to determine the level of administrator self-efficacy using the dimensions of the Adjective-Based Personality Test, these dimensions predicted 35% of the variance in self-efficacy levels. Combining these dimensions with the job-level categorical variable predicted 37% of the variance in administrator self-efficacy levels. Additionally, combining these dimensions with the age categorical variable predicted 37% of the variance in administrator self-efficacy.