The Analysis of Illustrated Story Books for Children Aged 3-6 in Terms of Protection Rights

Abstract

This study aims to analyze illustrated story books for children aged 3-6 in terms of the protection right found in the Convention on the Rights of the Child. One of the qualitative research methods, document analysis was used, and the data were decoded through descriptive analysis method. The data set of the research was determined using criteria sampling method out of the best-selling illustrated story books of the publishing houses that participated in Istanbul Book Fair. Upon contacting 30 publishing houses, 102 books were included in the data set. In order to find the messages given directly or indirectly in the illustrated story books, the sentences and pictures were analyzed. “Protection rights” was based on as the main category in this analysis. The most supported rights found in the books were “The best interests of the child”, “Getting informed and protected against harmful publications”, and “Physical protection”, while the most violated rights were “The best interests of the child”, “Getting treated equally and protected against discrimination”, and “Child’s right of being a child”, respectively. Therefore, illustrated story books act as a guide to children in this critical period they are in.

Bu çalışmada, 3-6 yaş çocuklarına yönelik resimli hikâye kitaplarının Çocuk Hakları Sözleşmesinde yer alan korunma hakkına göre analizi amaçlanmıştır. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelenmesi kullanılmış ve veriler betimsel analiz yöntemi ile çözümlenmiştir. Araştırmanın veri seti, İstanbul Kitap Fuarına katılan yayınevlerinin, en çok satan resimli hikâye kitapları arasından ölçüt örnekleme yöntemiyle belirlenmiştir. Belirlenen 30 yayınevi ile görüşülerek 102 kitap veri setine dahil edilmiştir. Resimli hikâye kitaplarında doğrudan veya dolaylı olarak verilen mesajları bulmak amacıyla kitapta yer alan cümleler ve resimler çözümlenmiştir. Verilerin çözümlenmesinde “korunma hakları” ana kategori olarak esas alınmıştır. İncelenen kitaplarda en fazla desteklenen haklar sırasıyla “Çocuğun yüksek yararı”, “Bilgi edinme ve zararlı yayınlara karşı korunma” ve “Fiziksel koruma”; en fazla ihlal edilen haklar sırasıyla “Çocuğun yüksek yararı”, “Eşit muamele görme ve ayrımcılıktan korunma” ve “Çocuğun çocuk olma hakkı” olarak tespit edilmiştir. Çocukların bu kritik döneminde, resimli hikâye kitaplarının çocuklara rehberlik etme özelliği bulunmaktadır. Bu sebeple çocuk kitaplarında yer alan resimler, metnin konusu ve kurgusu, metni anlatma şekli ve verdiği alt mesajlarla korunma haklarına vurgu yapılması büyük önem taşımaktadır.