Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe Ders Kitaplarının İstanbul Kültürünü Yansıtmasına Genel Bir Bakış

Abstract

Kültür, dil öğretiminde ihmal edilmemesi gereken bir husustur. Kültürel bağlama oturtulmayan dil eğitiminin temeli sağlam olmaz ve öğrenilenlerin kapsayıcılığı ve derinliği eksik kalır. Bu sebeple ders kitaplarında kültürü eğitimin bir parçası haline getirmek gerekmektedir. Bu doğrultuda bu çalışmada Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe Ders Kitapları’nda yer alan İstanbul’a dair kültürel unsurları tespit edip hedeflenen dilin öğretimindeki katkısını ortaya koymak amaçlanmaktadır. Çalışmanın İstanbul kültürü ile sınırlandırılmasının nedeni, incelenen ders kitabının mekân olarak İstanbul üzerine yoğunlaşması; İstanbul’un sosyo-kültürel unsurlarının hem görsel hem de yazılı olarak sıklıkla kullanılıyor olmasıdır. Bu doğrultuda A1, A2, B1, B2 ve C1 seviyesi ders kitaplarındaki İstanbul’u yansıtan kültürel unsurlar belirlenen kültürel ölçütlere göre taranıp seviyelere göre ayrılarak yorumlanmış, İstanbul kültürünü tanıtmadaki işlevi ve dil öğrenicilerinin öğrenim süreçlerine sağladığı katkı tartışılmıştır. Araştırma nitel bir araştırmadır ve doküman incelemesi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda İstanbul’a dair kültürel unsurların ders kitaplarında seviyelere göre değişen oranlarda yer aldığı ama kültürel unsurların belli bir düzen içinde yer almadığı ve kapsayıcılığının olmadığı sonucuna varılmıştır. Başlangıç seviyelerinde İstanbul’u yansıtan unsurlar nicelik olarak fazladır. Özellikle görsel unsurlardan fazla yararlanılmıştır, yazılı ve sözlü ifadelerde kültüre dair daha yüzeysel ifadeler söz konusudur. Seviye ilerledikçe öğrencilerin dili kullanma becerilerinin artmasının da etkisiyle kültürel unsurların daha derin bir şekilde verildiği ancak nicelik olarak fazla yer almadığı tespit edilmiştir.

Culture is an aspect that should not be neglected in language teaching. Language education that is not grounded in cultural context lacks a solid foundation, and the comprehensiveness and depth of what is learned will be insufficient. Therefore, it is necessary to integrate culture into education through textbooks. Accordingly, this study aims to identify the cultural elements related to Istanbul present in the New Istanbul Turkish for International Students Textbooks and to reveal their contribution to the teaching of the target language. The reason for limiting the study to Istanbul culture is that the examined textbook focuses on Istanbul as a location and frequently uses Istanbul's socio-cultural elements both visually and textually. In this context, cultural elements reflecting Istanbul in A1, A2, B1, B2, and C1 level textbooks were scanned according to predetermined cultural criteria, categorized by levels, and interpreted. The function of introducing Istanbul culture and its contribution to the learning processes of language learners were discussed. This research is qualitative and utilized document analysis. The study concluded that cultural elements related to Istanbul are present in the textbooks to varying degrees across different levels, but they are not systematically organized and lack comprehensiveness. At the beginner levels, elements reflecting Istanbul are more abundant, especially with a heavy use of visual elements. However, the cultural references in written and spoken expressions are more superficial. As the levels progress, cultural elements are presented in more depth, but their quantity decreases, corresponding with the increased language proficiency of the students.