وسائل الخلفاء الراشدين الوقائَيةّ في التعامل مع الفرق الإسلاميَةّ

Abstract

يعالج البحث مسألة الحفاظ على عقيدة المسلمين من الفتن والبدع والتيارات المنحرفة، واعتمد الباحث في هذه المعالجة على استقراء سيرة الخلفاء الراشدين، لمعرفة إجراءاتهم التي اتبعوها في الحفاظ على عقيدة المسلمين ومواجهة الفرق الإساميَّة. ل وقد تبين للباحث من خال استقراء السيرة الراشدة، أنَّ إجراءاتهم وخطواتهم التي قاموا بها ل ترجع إلى أصلَيْن متكاملَيْن: إجراءاتٍ وقائيَّةٍ، وإجراءاتٍ ع اجيَّةٍ، وقد خُصِّص البحثُ للك امِ على ل ل الإجراءات الوقائيّة. وتتلخَّص الإجراءات الوقائيَّة بالأمور الآتية: نشر العلم من خال آليات متكاملة، وتحقيق ل العدالة الاجتماعيّة، وسد ذريعة الفساد، واعتزال أرباب البدع، والاشتغال بالعمل والابتعاد عن الجدل، وأخيرا التربية والتزكية الإيمانيّة. وختم البحث بالنتائج والتوصيات.

Bu çalışmada fitneler, bidatler ve yanlış akımlar karşısında müslümanların akidelerinin korunması meselesi ele alınmaktadır. Araştırmacı bu çalışmada müslümanların akidelerini koruma ve çeşitli fırkalarla mücâdele hususlarında kullandıkları yöntemi ortaya koymak için Râşit Halîfelerin hayatlarını incelemiştir. Onların hayatlarının incelenmesi sonucunda araştırmacı şu sonuçlara ulaşmıştır: Raşit Halifelerin uygulamaları temelde iki prensibe dayanmaktadır: Koruyucu uygulamalar ve problemlerin çözülmesi. Araştırmacı bu çalışmada koruyucu uygulamaları ele almıştır. Onların koruyucu uygulamaları şu şekilde özetlenebilir: mütekamil yöntemler ve araçlarla ilmin yayılması, sosyal adaletin sağlanması, fesat ve bozulma yolunun kapatılması, bidat ehlinden uzak durulması, amel ile meşgul olup cedelden uzak durulması ve son olarak terbiye ve imanî tezkiyedir. Çalışmanın sonunda sonuçlar ve tavsiyeler verilmiştir.

This study provides a treatment to save Muslim’s doctrine from disorders, heresy and devious currents. For this purpose, the researcher elicited from careers of the Righteous Caliphs to know about the procedures they have followed to keep Muslims safe within the frame of their doctrinal union. By reading through those careers, the researcher found that all procedures undertaken by the Righteous Caliphs could be categorized into two types: (a) preventative procedures and (b) curative procedures. First, the preventative procedures of the Righteous Caliphs can be summarized by encouraging education, confronting corruption, staying away from heresy followers and sophistry, getting busy with useful deeds and commitment to education of faith and behavior. Finally, the researcher ended with some practical recommendations that could be derived from the Islamic doctrine’s teachings, or attained by religious guidance, or addressing education and media.