Kevin Vallier’in “All the Kingdoms of the World: On Radical Religious Alternatives to Liberalism” Adlı Eserinin Değerlendirmesi

Abstract

Dünyamızın gittikçe muhafazakâr bir çehre kazanacağına ilişkin bazı öngörüler olsa da günlerin ne getireceğini, zamanın bizim için nasıl bir gelecek derlediğini bilemeyiz. Geçen asrın başlarında da sağın yükseleceği, otoritenin geri döneceği, hatta faşizmin egemen olacağı söylenmiş, bir ara öyle de olmuş ama sonunda çağ, liberalizmin galibiyet ilanıyla sonlanmıştı. Belki bugün de benzer bir süreçten geçiyor, sürekli liberalizmin ötesini yoklayan, liberalizm karşıtı fikir öbeklerinden ideolojik alaşımlar oluşturmak isteyen girişimlerle karşılaşıyoruz. En azından siyaset düşüncesindeki eğilimler, değişip çeşitlenen araştırma gündemleri, buna dair izler taşıyorlar. Daha birkaç on yıl öncesine kadar siyaset düşüncesi handiyse tamamen seküler içeriklerin hükümran olduğu bir alan iken zamanla seküler fikriyatın tabanında yer alan dinî-teolojik fikir ve figürler açığa çıkartılmaya başlandı. Bugünse doğrudan ve bütünüyle dinî-teolojik fikirlerin siyasi vizyon oluşturma imkânları incelenebiliyor. Reddiye olmanın ötesine geçip kurucu programlar öneremedikleri için bunlar da şimdilik her alanda kendini dayatan o meşum ‘post’ ön ekine bağımlı olmaktan kurtulamıyor ve ‘post-liberal’ genel başlığı altında toplanıyorlar. Belki bir tanesi hariç: Entegralizm.