الصور الفنية عند الخفاجي
Künye
BİLGİN, Abdusselam. "الصور الفنية عند الخفاجي". Mecelletü Külliyyeti’l-Ulumi’l-İslamiyye, 8 (2025): 172-209.Özet
عنوان البحث: "الصُّوَرُ الفنيَّة والخيال في شعر شهاب الدّينِ الخَفاجِيِّ" قام الباحث
أوَّ اً بدراسة الشاعريّة والخيال في شعر الشِّهاب الخَفاجِيِّ، وتبيَّن أنَّه شاعرٌ ذو خيالٍ ل
خصيبٍ، يستطيع أنْ يعبِّر به عمَّا يَعتمِل في نفسه بصُوَرٍ بيانيَّة مؤثِّرة، ثمَّ قام الباحث
باستقصاء مادَّةِ الصُّوَر الفنيَّة ومصادرِها في شعر الشِّهاب الخَفاجِيِّ، فتبيَّن أنَّه نسجَ معظمَ
صُوره من الطبيعة ومن ثقافته العلميَّة، وكذلك تناولت الدراسةُ وسائلَ تشكيلِ الصُّورة
الشاعريَّة في شعر الشِّهاب الخَفاجِيِّ، وقد تبيَّن أنّه نسج على جميع الأنماط المعهودة للصُّورة، وهي الصُّورةُ التشبيهيَّة، والصُّورةُ الاستعاريَّة، والصُّورةُ الكِنائيَّة، وكانت صُوَرُه
في معظمها معبِّرةً عن المعنى الذي أرادَه، ومبرزةً لعاطفته، ومنسجمةً مع موضوعه، ولم
تخلُ صورُه من الجِدَّة والابتكار، فيما كرَّر الصُّوَر القديمة بسياقاتٍ وأنماطٍ إبداعيَّة جديدةٍ. Araştırma ilk olarak Şihâbuddîn el-Hafâcî’nin şiirindeki hayal unsurunu ve şiirsel yeteneği. incelemekte ve şairin, ruhunda olup bitenleri etkili bir şekilde edebi imgelere dönüştürebilen verimli bir hayal gücüne sahip olduğunu tespit etmektedir. Araştırma daha sonra onun şiirindeki sanatsal imgelerin malzemesini ve kaynaklarını incelemekte ve şairin, bu imgelerin çoğunu doğadan ve kendi ilmi birikiminden dokuyarak oluşturduğunu ortaya koymaktadır. Şihâbuddîn el-Hafâcî’nin şiirindeki şiirsel imgeleri oluşturma araçlarını sanatsal bir incelemeyle ele alan araştırma, şairin, imgenin tüm alışılmış kalıplarını, yani teşbih, istiare ve kinaye türünden tüm kalıplarını işlediği sonucuna varmaktadır. Yine araştırmanın vardığı sonuca göre, şairin imgeleri çoğunlukla onun kastettiği anlamları ifade etmekte, konusuyla uyumlu bir biçimde duygularını görünür kılmaktadır. Ayrıca imgeleri kullanma hususunda şairin yenilik ve yaratıcılıktan uzak olmadığı, eski imgeleri tekrarlarken onları yaratıcı, özgün ve yeni bağlamlarda kullandığı görülmektedir. The researcher first examined the poetic sensibility and imagination in the poetry of Shihab al-Din al-Khafaji, revealing him as a poet with a rich imagination. Al-Khafaji possesses the ability to express his inner emotions through impactful, vivid imagery. The study then delved into the substance and sources of artistic imagery in his work, finding that he drew most of his imagery from nature and his scientific knowledge. The research also explored the methods of forming poetic images in al-Khafaji’s verse, showing that he skillfully employed all conventional types of imagery—simile, metaphor, and metonymy. His images largely conveyed the intended meaning, highlighting his emotions and aligning with his themes. Al-Khafaji’s poetry demonstrated freshness and innovation, often reworking classical images with novel and creative contexts.



















