Şema Terapiyle Görülen Depresyon ve Anksiyete Bozukluğu Hastalarında İlk 10 Seansta Terapötik İttifakın Değerlendirilmesi ve Terapötik İttifakta Kırılma Anlarının Nitel Analiz ile İncelenmesi

Abstract

Bu araştırmamızda şema terapi ile görülen depresyon ve anksiyete tanılı danışanlarda, terapi ilişkisinin danışan ve terapist açısından değerlendirilmesi, terapötik ittifakın seyri, terapötik ittifaktaki kırılma olabilecek seansların vakaya duyarlı idiografik yöntemle tespiti, kontrol grafikleriyle ittifakın izlenmesi, kırılma olan seans içeriklerinin tematik analizi, terapinin klinik açıdan sonuçlarının ön test, son test ve izlem ile anlamlılığının değerlendirilmesi, bulguların şema terapi ve terapi sonuçları açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Terapi ilişkisi ve tedavi sonucu arasındaki ilişki pozitif ve güçlü bir ilişki olarak belirlenmiştir (Flückiger vd., 2018). Zayıflayan terapi ilişkisinin ise tedaviyi erken bırakma ve başarısız tedavi sonucuyla ilişkilendirildiği bilinmektedir (Safran vd.,2011). Terapötik ittifaktaki kırılmaların terapide fark edilmez ve çözülmezlerse terapötik ittifakı zayıflatarak tedavi sonuçlarını olumsuz etkileyebileceği bildirilmiştir (Eubanks vd., 2018). Araştırmamızda terapötik ittifakı ölçeklerle seans seans izleyerek olası kırılma seanslarını ideografik yöntemle tespit ettik. Bu kırılma seanslarını tematik analiz ile incelediğimizde olası kırılma örüntülerine ulaştık. Terapistin, seansı kontrol etme kaygısı, terapötik tekniklere aşırı odaklanma, danışanla çatışma, danışana sürekli açıklamalar yaparak danışanın geri çekilmesine sebep olma gibi nedenlerle kırılmalara sebep olabildiği, danışanın ise kaçınma, inkâr, kısa yanıtlar, başka konularla ilgili hikâye anlatma, soyut konuşma, sürekli terapisti reddederek terapistin geri çekilmesine neden olma, doğrudan terapistle çatışma gibi sebeplerle kırılmalar üzerinde etkisi olabileceğini bulduk. Terapi sürecindeki yoğun çatışmaların olumsuz tedavi sonucuyla ilişkili olabileceğini ve çatışmaları danışan ve terapistin şemalarıyla ilişkisi üzerinden yorumladık. Özellikle terapistin yüksek standartlar şemasının terapiyi sürekli domine etmesine sebep olabileceği, danışanların bu süreçlerde terapiste boyun eğerek geri çekildiği, danışanın ise ayrıcalıklılık/ hak görme cezalandırıcılık ve içiçe geçme/ bağımlılık şemalarının etkisiyle terapistle doğrudan çatışmasına yol açabileceği şeklinde yorumlanmıştır.

In this study, it was aimed to evaluate the therapy relationship in terms of the client and therapist in clients with depression and anxiety diagnosed with schema therapy, the course of the therapeutic alliance, the detection of the sessions that may occur ruptures in the therapeutic alliance with the case-sensitive idiographic method, monitoring the alliance with control graphics, thematic analysis of the contents of the sessions with ruptures, evaluation of the significance of the clinical results of the therapy with pretest, posttest and follow-up, and evaluation of the findings in terms of schema therapy and therapy outcomes. The relationship between the therapy relationship and treatment outcome was determined as a positive and strong relationship (Flückiger et al., 2018). It is known that a weakened therapy relationship is associated with early dropout and unsuccessful treatment outcome (Safran et al., 2011). It has been reported that if the ruptures in the therapeutic alliance are not recognized and resolved in therapy, they may weaken the therapeutic alliance and negatively effect treatment outcomes (Eubanks et al., 2018). In our study, we monitored the therapeutic alliance session by session with scales and identified possible rupture sessions with the ideographic method. When we examined these rupture sessions with thematic analysis, we found possible rupture patterns. We found that the therapist may cause rupturess due to reasons such as anxiety about controlling the session, excessive focus on therapeutic techniques, conflict with the client, causing the client to withdraw by making constant explanations to the client, while the client may have an impact on ruptures due to reasons such as avoidance, denial, short answers, telling stories about other issues, abstract speech, causing the therapist to withdraw by constantly rejecting the therapist, direct conflict with the therapist. We interpreted that intense conflicts in the therapy process may be related to negative treatment outcome and that conflicts may be related to the schemas of the client and the therapist. In particular, it was interpreted that the therapist's high standards schema may cause the therapist to constantly dominate the therapy, the clients withdraw by submitting to the therapist in these processes, and the client's schema of entitlement / grandiosity, punitiveness and dependence may lead to direct conflict with the therapist.