Dijital Ebeveynlik ile Çocukların Duygu ve Davranış Zorlukları Arasındaki İlişkide Problemli Medya Kullanımının Aracı Rolü

Abstract

Mevcut çalışmanın amacı, okul çağı çocuklarının duygusal ve davranışsal sorunları ile ebeveynin dijital ebeveynlik farkındalığı arasındaki ilişkide çocukların problemli medya kullanımının rolünü incelemektir. Çalışmaya 6-12 yaş arasında çocuğu olan 471 ebeveyn katılmıştır. Katılımcılardan araştırmacı tarafından hazırlanan “Demografik Bilgi Formu”, ebeveynler için geliştirilen “Dijital Ebeveynlik Farkındalık Ölçeği” (DEFÖ), ''Problemli Medya Kullanım Ölçeği” (PMKÖ) ve “ Güç ve Güçlükler Anketi” (SDQ)’nden oluşan çevrimiçi anket formu aracılığıyla veri toplanmıştır. Elde edilen verilerin düzenlenmesinin ardından araştırma verileri, korelasyon analizi ve SPSS PROCESS aracı değişken analizi kullanılarak incelenmiştir. Betimleyici istatistikler frekans ve yüzde dağılımlarından faydalanılarak oluşturulmuştur. Elde edilen bulgulara göre, ebeveynlerin çocuklarını dijital dünyanın risklerine karşı korumak ve dijital teknolojileri faydalı kullanmalarını teşvik etmek yönünde sergiledikleri dijital ebeveynlik becerileri arttıkça çocukların problemli medya kullanımlarının azalacağı, internet ve teknolojik cihazları kullanırken daha kontrollü olabilecekleri ve problemli kullanımdan uzak duracakları anlaşılabilir. Okul çağı çocuklarında görülen duygusal ve davranışsal sorunlar ile ebeveynlerin dijital ebeveynlik becerileri ve çocukların problemli medya kullanımı arasında ise istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki gözlenmiştir. Çocukların problemli medya kullanımı arttıkça yaşadıkları duygusal ve davranışsal sorunların da artacağı ortaya konmuştur. Mevcut bulgulardan yola çıkarak ebeveynin teknoloji kullanımı konusunda uygun bir rol model olamaması ve çocuğa rehberlik edememesinin çocuğun duygusal ve davranışsal zorluklar yaşamasına neden olabileceği anlaşılmaktadır. Ebeveynlerin, çocuklarının teknolojiyi verimli kullanımı ve olası risklerden korunmaları yönünde gösterdikleri dijital ebeveynlik becerilerinin artmasının ise çocukların yaşamaları muhtemel olan duygusal ve davranışsal sorunlarını azaltacağı görülmüştür. Araştırmanın sonuçları, mevcut literatür çerçevesinde ele alınarak detaylı bir şekilde tartışılmıştır.

The current research aims to investigate the correlation between emotional and behavioural difficulties faced by school-age children and parents' digital parenting awareness concerning their children's problematic media use. The study involved a total of 471 parents having children aged between 6-12 years. Participants completed an online survey containing the "Demographic Information Form" devised by the researcher, as well as the "Digital Parenting Awareness Scale" (DPA), the "Problematic Media Use Scale" (PMAS) and the "Strengths and Difficulties Questionnaire" (SDQ) specifically designed for parents. Once the data were organised, correlation analysis and SPSS PROCESS instrumental variable analysis were employed to analyse the research findings. Descriptive statistics were presented in the form of frequency and percentage distributions. Based on the findings, it can be inferred that as parents develop their digital parenting skills to safeguard their children from digital risks and promote responsible use of digital technologies, children's problematic media behaviour decreases, resulting in increased control over their internet and device usage and mitigating the likelihood of negative outcomes. A significant correlation was found between emotional and behavioural issues in school-aged children and their parents' digital parenting skills, as well as the children's problematic use of media. More specifically, the research uncovered that an increase in the children's problematic media use was linked to an increase in emotional and behavioural problems. Based on current research, it is evident that parents who fail to act as suitable role models in the use of technology and lack the ability to guide their child's use of it may cause their child to suffer from various emotional and behavioural difficulties. Consequently, enhancing parents' digital parenting skills to ensure their children's apt usage of technology and safeguarding them from potential risks can mitigate the emotional and behavioural concerns that are likely to arise. The study findings are elaborated within the context of existing literature.