Edebiyat Sosyolojisi Bağlamında Osmanlı’dan Günümüze Türk Şiirinde Dilenme ve Dilenciliğe Genel Bir Bakış

Abstract

Dilencilik, toplum tarafından sevilmeyen bir faaliyettir. Toplum, dilenenlere ve dilenme faaliyetine zaman zaman çeşitli tepkiler göstermiştir. Devlet aygıtı da toplumun istemediği, hoş karşılamadığı bu faaliyeti ve faaliyetin icracılarına karşı çeşitli tedbirler geliştirmiş, hatta yasaklamıştır. Bu yasağa rağmen dilencilik, tarihin hiçbir devrinde ortadan kaldırılamamıştır. Toplumsal hayatta karşımıza çıkan dilencilik faaliyeti ve dilencilerin, edebiyata yansımaması mümkün değildir. Edebiyat sosyoloji disiplini için de dilencilik eylemi incelenmeye değer bir niteliktedir. Makalenin zemininde, dilenciliğin ve dilencilik biçimlerinin tarih içindeki niteliği genel bir bakış açısıyla aydınlatılmış, daha sonra da Osmanlı Devleti’nin dilenciler ve dilenci zümreleriyle olan mücadelesine ve bu toplumsal sorunu rehabilite etmek için alınan tedbirlere değinilmiştir. Edebiyat sosyolojisi incelemesi de konunun eksenini oluşturan Türk şiirleri üzerinden yapılmıştır.