Eski Türkçedeki -d- Pekiştirme Ekinin Özbekçe ve Türkiye Türkçesindeki İzleri

Abstract

Eski Türkçede kullanılan kimi ekler, bilindiği gibi tarih içinde ya düşmüş, ya şekil değiştirmiş yahut da birkaç kelimede donmuştur. Bu donemin karakteristik eklerinden olan ve fiillere gelerek onları pekiştiren -d- eki acaba biri Karluk diğeri Oğuz grubundan olan Özbekçe ve Türkiye Türkçesinde nasıl bir dönüşüm göstermiştir? Ek korunmuş mudur yoksa değişime mi uğramıştır? Ekin işlevinde değişmeler var mıdır? Bu makalede bu sorulara cevap aranmaktadır.

Some suftixes used in Old Turkic either had fallen from usage in the historical process, or has undergone some morphological changes or has become archaic in a few words. What ki nd of changes does the Old Turkic verbal intensive suffix -d- display in Uzbek, which is from the Qarluq group and in Turkish, which is from the Oghuz group? ls the suffix preserved or has it undergone any changes? Does the suffix display any functional changes? The aim of this article is to seek answers for these questions.