Modern Türk hikâyesine Mustafa Kutlu’nun getirdikleri

Abstract

Modern Türk hikâyesi içinde yer alan Mustafa Kutlu hikâyesi, muhteva açısından geleneğe bağlanmış, biçimsel olarak ise çağının anlatım özelliklerinden yararlanmıştır. Nurettin Topçu’nun talebesi olan Kutlu, onun “Hareket” fikriyatının merkezinde yer edinen “tasavvuf” ve “Anadolu romantizmi” kavramlarını hikâyesinde temel iki birim olarak almıştır. Bu iki kavram Mustafa Kutlu hikâyesinde muhtevanın temel direkleri olmuş, onun hikâyesini geleneğe bağlayan, geleneğin kıssadan hisse çıkarmayı önceleyen metinlerinin “hikmet” düşüncesine karşılık gelmiştir. Bu günün insanının dilinde gizlenen geleneksel Türk hikâyesinin vokabülerini post-modern anlatım özellikleri içinde kullanıp, hikâyesinin biçimsel yanını oluşturan Mustafa Kutlu, geçmişi “hal” dilinde geleceğe taşımaya çalışmıştır. Bu çalışmanın kapsamını, Mustafa Kutlu’nun geleneksel Türk hikâyesinden tevarüs ettirdiği “hikmet” düşüncesinin onun hikâyelerinin muhteva boyutundaki kullanımı ve çağının anlatım özellikleriyle bu muhtevayı nasıl kurguladığı oluşturmaktadır. Giriş hariç üç bölüm ihtiva eden tezin ilk bölümünde, modern hikâye kuramı, “Modern Türk Hikâyesi”nin genel panoraması ve Mustafa Kutlu hikâyesinin bu panoramadaki görüntüsü ele alınmıştır. İkinci bölümde Mustafa Kutlu hikâyesinde muhtevanın kaynağı, gelenek ve Kutlu’nun gelenek içindeki yeri ve geleneğin içinde oluşan Türk hikâyesi üzerinde çalışılmıştır. Üçüncü bölümde ilk olarak, Mustafa Kutlu hikâyesinin muhtevasına temel dayanak olan “hikmet” düşüncesi ve bu düşünce ışığında kurgulanan hikâyeler üzerinde durulmuş; ikinci olarak, Kutlu’nun bu hikmetli muhtevayı, çağının anlatım özelliklerini kullanarak nasıl bir biçimle anlattığı üzerinde çalışılmıştır.