Büyük Doğu Dergisinde Kadın

Abstract

Cumhuriyet Dönemi’nde modernleşme faaliyetleri doğrultusunda birçok inkılap gerçekleştirilmiştir. İlk olarak siyasal alanda başlayan modernleşme faaliyetleri zamanla toplumun diğer alanlarında da uygulanmıştır. Yeni bir ülke, yeni bir yönetim şekli ve yapılan inkılaplar Türk basınında önemli bir yer edinmiş, kimileri tarafından desteklenirken kimileri tarafından eleştirilmiştir. İnkılaplar bazen şeklî bazen fikrî olmak üzere Türk kadınının üzerinde de etkili olmuştur. Türk kadınının yaşadığı değişim ve dönüşüm ile modernleşme faaliyetleri dergiler aracılığıyla edebiyata da konu edilmiştir. Necip Fazıl Kısakürek tarafından 1943-1978 yılları arasında 15 devre boyunca günlük, haftalık, aylık şekillerde çıkan Büyük Doğu dergisinde, modernleşmeyle birlikte toplumun Tanzimat'tan beri süregelen değişimine karşı eleştirel bir tavır sergilenmiştir.Daha çok siyasi ve fikrî yönüyle ön plana çıkan Büyük Doğu dergisi çok çeşitli içeriklere sahiptir. Kadın ve aile konularında da düzenli olarak yayımlanan yazılar ve bazı müstakil yazılarla birlikte konu çeşitli açılardan ele alınmıştır. Büyük Doğu dergisi zengin içeriği, fikrî yönü ve eleştirel tavrıyla Cumhuriyet Dönemi edebiyatı açısından önemli bir kaynaktır. Bu çalışmanın amacı Cumhuriyet Dönemi’nde yapılan inkılaplar ve toplumsal hayatta kadının varlığı/durumu ile kadın konusunun Büyük Doğu’da hangi açılardan ele alınıp, hangi başlıklar altında yazıldığını derginin bütün sayılarını inceleyerek analiz etmektir.

In the Republican Period, many reforms were carried out in line with modernization activities. The modernization activities, which firt started in the political field, have een applied in other areas of the society over time. A new country, a new form of government and the reforms made have gained an important place in the Turkish press, supported by some and criticized by others. The revolutions also influenced the Turkish woman, sometimes her form, sometimes her idea. The change and transformation and modernization activities experienced by Turkish women have also been the subject of literature through magazines. In the journal Büyük Doğu, which was published daily, weekly and monthly for 15 periods between 1943-1978 by Necip Fazıl Kısakürek, a critical attitude was displayed against the ongoing change of society since the Tanzimat along with modernization.Büyük Doğu magazine, which stands out mostly with its political and intellectual aspects, has a wide variety of content. The subject has been discussed from various angles with the articles published regularly and some single articles on women and family issues. Büyük Doğu magazine is an important source for the literature of the Republic Period with its rich content, intellectual direction and critical attitude. The aim of this study is to analyze the existence/condition of women in the Republic period and the situation of women in the social life and the aspects of women in the Büyük Doğu and which topics are written under by reviewing all the numbers of the magazine.