Beylerbeyi Sarayı’nın Mekânsal Analizi: Özellikle 19 Numaralı Oda için İyileştirme Önerileri

Abstract

Boğaziçi’nin iki yakasında konumlanan 19. yüzyıl saray, kasır, köşklerinden biri olan Geç Dönem Osmanlı Sarayı olarak kabul edilen Beylerbeyi Sarayı, günümüzde müze saray kimliği olarak karşımıza çıkmaktadır. Osmanlı imparatorluğu döneminde, medrese, cami, türbe, kervansaray, saray, vb. gibi yapılar dikkat çekicidir. Devlet yönetiminin varlığı, kültür ve sanata aynı oranda eserlere yansıyarak, bütünlük duygusu ile birçok işlevli yapıların ortaya çıkmasını sağlamıştır. Bütün bu eserlerin varlığı, sanat ve zanaat kavramlarının daha iyi anlaşılmasını ve Osmanlı döneminde inşa edilmesindeki temel etken İslam sanatı, Doğu-Batı sentezi örneklerinden baz alınarak inşa sürecine başlandığı ve günümüzde de etkilerinin devam ettiği görülmektedir. Geç dönem Osmanlı sarayı olan, 19. yüzyıl mimarisini yansıtan Beylerbeyi Sarayı, padişahların, iktidar-devlet yönetimi sonucu olarak inşa edilen kâgir bir binadır. Binanın iç mekânını oluşturan; mobilya, aksesuar, tekstil ve döşemecilik ürünleri, duvar, tavan ve cephede kullanılan doğal taş gibi farklı çeşitte malzemeler, günümüze dek kısmen korunarak, kısmen onarılarak ve/veya yenilenerek ulaşmıştır. Bu tez çalışmasında, Beylerbeyi Sarayı’nın özellikle 19 Numaralı Yazılı Odası’nın İyileştirilmesine yönelik çeşitli öneriler sunulmuştur.

Beylerbeyi Palace, which is a late period Ottoman palace, one of the 19th century Ottoman palaces, pavilions and mansions located on both sides of the Bosphorus, appears as a museum palace today. So much so that during the Ottoman Empire, structures such as madrasahs, mosques, tombs, caravanserais, palaces and the like are remarkable. The existence of this state administration has been reflected in the works of culture and art at the same time, and has been instrumental in the emergence of many functional structures with a sense of integrity. It is obvious that the existence of all these works, the concepts of art and craft, and the basic factor in the construction of the Ottoman period, were based on the examples of Islamic, East-West synthesis, and that the construction process was started and its effects continue to until today. Beylerbeyi Palace, which is a late period Ottoman palace and reflecting its 19th century architecture, is a masonry building built as a result of the sultans' power-state administration. Forming the interior of the building; different kinds of materials such as furniture, accessories, textile and upholstery products, natural stone used on walls, ceilings and facades have been partially preserved, partially repaired and/or renewed until today. In thıs thesis, various suggestions are provided for ımprovement of the room number 19 ın Beylerbeyi Palace.