Okul Yöneticilerinin Çevik Liderlik Davranışlarının Öğretmenlerin Mesleki Profesyonelliğine Etkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı okul yöneticilerinin öğretmenler tarafından algılanan çevik liderlik davranışlarının öğretmenlerin mesleki profesyonelliğine olan etkisinin incelenmesidir. Araştırma nicel araştırma yöntemlerinden biri olan ilişkisel tarama modeline göre tasarlanmıştır. Araştırmanın örneklem grubunu 2023-2024 eğitim öğretim dönemi İstanbul ili Avrupa yakası Arnavutköy, Bağcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Başakşehir, Esenler, Esenyurt, Gaziosmanpaşa, Güngören, Sultangazi ve Zeytinburnu ilçelerinde devlete bağlı okullarda görev yapan ve kolayda ulaşılabilir örnekleme yöntemi ile seçilen 809 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada elde edilen veriler “Kişisel Bilgi Formu”, “Marmara Çevik Liderlik Ölçeği” ve “Öğretmenlerin Mesleki Profesyonellik Ölçeği” aracılığı ile toplanmıştır. Elde edilen veriler normallik varsayımı sağlanması üzerine bağımsız gruplar t testi (İndependent Samples t- test), tek yönlü varyans analizi (ANOVA), korelasyon analizi ve basit regresyon analizi (Simple Linear Regression) yapılarak çözümlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre öğretmenlerin çevik liderlik algıları ve mesleki profesyonellik düzeyleri “yüksek düzeyde” olarak bulunmuştur. Öğretmenlerin çevik liderlik algıları cinsiyet ve görev yaptıkları okuldaki çalışma süresine göre anlamlı farklılık göstermezken medeni durum, eğitim durumuna, okul kademesine göre anlamlı farklılık olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca bulgular öğretmenlerin mesleki kıdemi, yaşı ve okul büyüklüğü arttıkça çevik liderlik algılarının arttığını göstermiştir. Öğretmenlerin mesleki profesyonellik düzeyleri ise cinsiyet, medeni durum ve öğrenim durumuna göre anlamlı bir farklılık göstermemiştir. Bunun yanı sıra öğretmenlerin mesleki profesyonellik algıları okul kademesi, yaşa göre anlamlı farklılık tespit edilmiştir. Ayrıca bulgulara göre çalıştığı okuldaki okul büyüklüğü ve çalışma süresi arttıkça öğretmenlerin mesleki profesyonellik düzeyleri artmaktadır. Okul yöneticilerinin çevik liderlik davranışları ile öğretmenlerin mesleki profesyonellik düzeyleri arasında pozitif ve orta düzeyde ilişki olduğu saptanmıştır. Okul yöneticilerinin çevik liderlik davranışlarının öğretmenlerin mesleki profesyonelliği üzerinde orta düzeyde etkisi olduğunu göstermektedir.

The purpose of this study is to examine the effect of school administrators' agile leadership behaviors perceived by teachers on teachers' occupational professionalism. The research was designed according to the relational survey model, which is one of the quantitative research methods. The sample group of the study consists of 809 teachers working in state-affiliated schools in Arnavutköy, Bağcılar, Bahçelievler, Bakırköy, Başakşehir, Esenler, Esenyurt, Gaziosmanpaşa, Güngören, Sultangazi and Zeytinburnu districts of the European side of Istanbul in the 2023-2024 academic year and selected by convenience sampling method. The data were collected through "Occupational Professionalism Of Teachers Scale", "Marmara Agile Leadership Scale" and "Teachers' Professionalism Scale". The data obtained were analyzed by independent samples t-test, one-way analysis of variance (ANOVA), correlation analysis and simple regression analysis (Simple Linear Regression) upon the assumption of normality. According to the results of the research, teachers' perceptions of agile leadership and occupational professionalism levels were found to be at a "high level". While teachers' perceptions of agile leadership did not show significant differences according to gender and working time in the school where they work, it was determined that there was a significant difference according to marital status, educational status and school level. The findings also showed that teachers' perceptions of agile leadership increased as their professional seniority, age and school size increased. Teachers' occupational professionalism levels did not show a significant difference according to gender, marital status and educational status. In addition, teachers' occupational professionalism perceptions showed a significant difference according to school level and age. In addition, according to the findings, teachers' professionalism levels increase as the school size and working hours increase. There is a positive and moderate relationship between school administrators' agile leadership behaviors and teachers' occupational professionalism levels. It shows that school administrators' agile leadership behaviors have a moderate effect on teachers' occupational professionalism.