Lafzın Manaya Delaleti Açısından Bilimsel Tefsir (Usûlî Tefsir Önerisi)

Abstract

Kökleri eskilere dayanan bilimsel tefsir çalışmaları telif yönünden kazanmış olduğu yoğunluktan dolayı artık bir tefsir ekolü olarak karşımızda durmaktadır. Ekol içerisinde kevnî âyetler bilimsel veriler ışığında ele alınırken tefsir literatürü içerisinde bilimsel tefsir ekolüne dair yapılan çalışmalar ise onu kabul edenler ve reddedenler arasındaki çekişmeden usûlî ortama çekilememiştir. Alanın usulî bir zemine oturtularak Kur’ân âyetlerinin bilimsel referanslar ışığında yapılan yorumlarının makbul olup olmadığı hususunda bir metot sunmayı hedefleyen bu çalışma birinci bölümünde bilimsel tefsirin kökenine dair izleri takip ederek klasik ve modern dönem argümanlarının mukayesesi üzerinde durmuştur. İkinci bölümde çeşitli açılardan lafız mana ilişkisi ele alınmış, bilimin doğası ve bilimin bir tefsir referansı olup olmaması irdelenmiştir. Üçüncü bölümde ise Kur’ân âyetlerinin bilimsel yorumlarına bir usûlî kıstas getirilirken bu metot “Usûlî Tefsir Yöntemi” başlığıyla tefsir literatürüne bir öneri olarak sunulmuş ve bu yöntemin uygulamalı örnekleri mufassal bir şekilde sergilenmiştir. Usûlî Tefsir yöntemi, kökleri usûl-i fıkıh ilminin delâlet bahisleri üzerine kurulu olması hasebiyle kadim usûl geleneğine dayanırken bu prensiplerin uygulanarak âyetin anlam alanlarının tespit edilmesi ve yapılan yorumların kabul edilip edilmeyeceği hususunda bir ölçüt olarak tatbik edilmesi ise yeni bir yöntem olarak tefsir literatürüne arz edilmiştir.

Science-oriented tafsir, with its roots in history, has now emerged as an ideology due to the popularity they have gained in terms of originality. While the creation verses are looked at considering science in these principles, the literature has not yet been brought into a proper methodical environment due to the conflict between those that accept and reject the ideas. This study aims to establish this science-oriented tafsir field on a balanced foundation to investigate whether the Quranic verses based on scientific references should be accepted or rejected. It will firstly trace the tafsir back to its roots and then engage the historic and modern era arguments in debate. The second part of this essay focuses on the literal meanings along with the nature of science and therefore, whether science is a satisfactory reference for exegesis (tafsir). In the third section, while a methodological criterion is introduced for the scientific interpretations of Quranic verses, the same method is presented to the literature under the title "Usûlî Tafsir Method" for the first time, and applied examples of this method are demonstrated in detail. While the roots of the Usûlî Tafsir Method are based on the ancient tradition of Usûl al-Fiqh (Islamic jurisprudence), the application of these principles to determine the meaning of the verse and to apply them as a criterion for the acceptance of the interpretations has been introduced to the tafsir literature only recently.