Duyu Temelli İlkokula Hazırlık Eğitim Programının 60-72 Aylık Çocukların İlkokula Hazırbulunuşluğuna Etkisinin İncelenmesi

Abstract

Bu araştırma, duyu temelli ilkokula hazırlık eğitim programının, çocukların ilkokula hazırbulunuşluk düzeylerine etkisini incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada karma araştırma yöntemlerinden biri olan gömülü desen kullanılmıştır. Araştırmanın nicel boyutunda, deneysel modellerden öntest-sontest kontrol gruplu yarı deneysel desen modeli nitel boyutunda ise fenomenoloji (olgu bilim) deseni benimsenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2022-2023 eğitim öğretim yılında Kütahya il merkezinde bulunan, ilkokullara bağlı anasınıflarında eğitim alan 60-72 aylık 36 çocuk oluşturmaktadır. Duyu temelli ilkokula hazırlık eğitim programı uzman görüşleri ve pilot uygulamaların ardından, haftada 2 günü olacak şekilde 10 hafta, 20 günlük plan akışını kapsayacak şekilde oluşturulmuştur. Araştırmada nitel veriler doküman incelemesi ve görüşme formları ile toplanırken, nicel veriler Marmara İlköğretime Hazır Oluş Ölçeği ve Duyusal Değerlendirme Formu ile toplanmıştır. Nitel verilerin analizinde tematik analiz ve içerik analizi yöntemi, nicel verilerin analizinde ise istatistiki yöntemler kullanılmıştır Araştırma bulgularına göre deney ve kontrol grubunun matematik becerileri, fen becerileri, ses çalışmaları, çizgi çalışmaları, labirent çalışmaları, zihinsel ve dil gelişimi, sosyal duygusal gelişim, fiziksel gelişim ve özbakım becerine ilişkin öntest, sontest puanları incelendiğinde deney grubu lehine anlamlı olarak yüksek olduğu belirlenmiştir. Uygulanan eğitim programının çocukların duyusal farkındalığını arttırdığı ve destekleyici nitelikte katkı sağladığı belirlenmiştir. Ebeveynler ve okul öncesi öğretmeni, programın çocukların hem okula hazırbulunuşluk becerilerini hem de duyularını tanımlamaya ilişkin farkındalıklarını desteklediğini, çocukların günlük yaşamlarına da kazanımlarını yansıttıklarını belirtmişlerdir. Nitel veriler, nicel verilerle paralel sonuçlar göstermiş ve nitel bulguların nicel verileri etkili bir şekilde açıkladığı tespit edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre duyu temelli ilkokula hazırlık eğitim programının araştırmaya katılan çocukların, ilkokula hazırbulunuşluk becerilerini güçlendirdiği ve duyusal farkındalıklarını artırdığı belirlenmiştir.

This study was conducted with the aim of examining the impact of a sensory-based preparatory education program on the readiness levels of children for elementary school. The study utilised an embedded design, one of the mixed research methods. In the quantitative dimension of the research, an experimental pre-test and post-test control group quasi-experimental design was employed, while in the qualitative dimension, a phenomenological (case study) design was adopted. The research was conducted with 36 children aged 60-72 months, attending preschool classes affiliated with primary schools in the city centre of Kütahya during the 2022-2023 academic year. The sensory-based preparatory education program was developed after expert opinions and pilot implementations, covering a 10-week period with sessions scheduled twice a week, totalling 20 days. Qualitative data in the research were collected through document analysis and interview forms, while quantitative data were collected using the Marmara School Readiness Scale and the Sensory Assessment Form. According to the research findings, when pre-test and post-test scores for the control and experimental groups were examined in terms of mathematics skills, science skills, phonological awareness studies, drawing activities, maze activities, cognitive and language development, social-emotional development, physical development, and self-care skills, the experimental group exhibited significantly higher scores. It was determined that the implemented education program increased children’s sensory awareness and provided supportive contributions. Parents and preschool teachers expressed that the program supported children’s readiness skills for school as well as their sensory awareness, and these gains were reflected in the children’s daily lives. Qualitative data corroborated the quantitative results, and it was observed that qualitative findings effectively explained the quantitative data. In conclusion, the results of the study indicated that the sensory-based preparatory education program strengthened the readiness skills for elementary school and enhanced sensory awareness among the participating children.