Türkiye’de Yaşayan Suriyeli Mültecilerde Travma Sonrası Stres Bozukluğu ve Psikolojik Dayanıklılığın İncelenmesi

Abstract

Suriye’de iç savaşın başlamasından bu yana minyonlarca kişi yaşanan şiddet ve yaşam sorunları sebebiyle ülkelerini terk etmek zorunda kalarak komşu ülkelere sığınmıştır. Türkiye, en çok sayıda Suriyeli mülteciye ev sahipliği yapan ülke konumundadır. Göç etmek durumunda kalmış olan bireyler; göç öncesi, göç sırası ve göç sonrası birçok olası travmatik yaşantı ve stres veren duruma maruz kalmaktadır. Maruz kalınan travmatik yaşantılar sonrasında ortaya çıkabilen Travma Sonrası Stres Bozukluğu, yerleştikleri yeni ülke içerisinde de devam edebilmektedir. Bunlara karşın psikolojik dayanıklılık kavramı ise mültecilerin ruh sağlıklarının korumasında önemli bir rol oynamaktadır. Bu derleme çalışması; Türkiye’de yaşayan Suriyeli mültecilerde Travma Sonrası Stres Bozukluğu prevalansını, etkileyen faktörleri ve psikolojik dayanıklılık faktörlerini belirlemek ve incelemek amacıyla yapılmıştır. Bu çalışmada, geleneksel derleme yöntemi uygulanmıştır. Çalışmaya 2013 yılından bu yana yayınlanmış İngilizce ve Türkçe araştırmalar dahil edilmiştir. İncelenen araştırmalar belirli anahtar kelimeler kullanılarak ve belirli dâhil etme ve hariç tutma kriterleri belirlenerek, ‘’Google Scholar’’, ‘’ScienceDirect’’, ‘’PubMed’’, ‘’Yök Tez Merkezi’’ ve ‘’Tübitak Ulakbim’’ gibi elektronik veri tabanlarında taranmıştır. Elde edilen sonuçlara dayanarak, Türkiye’de yaşayan Suriyeli mültecilerde; kişilerin maruz kaldığı travma sayısı arttıkça Travma Sonrası Stres Bozukluğu geliştirme olasılıklarının yüksek olduğu, Türkiye’de ikamet süresi uzun olan mültecilerin Travma Sonrası Stres Bozukluğu geliştirme olasılıklarının ve semptom belirti düzeylerinin ikamet süresi kısa olanlara göre daha düşük olduğu ve Travma Sonrası Stres Bozukluğu geliştirmede birçok faktörün etkili bulunduğu belirlenmiştir. Mültecilerin psikolojik dayanıklılıklarında etki eden birçok risk faktörüyle karşılaşılmıştır. Çalışmaya dahil edilmiş olan araştırmaların bulguları birbirleriyle karşılaştırılarak yorumlanmış olup; gelecekte yapılacak bilimsel araştırmalar ve uygulamalar için bazı önerilerde bulunulmuştur.

Since the outbreak of the civil war in Syria, millions of people have been forced to flee their country due to violence and life problems and have sought refuge in neighboring countries. Turkey is the country hosting the largest number of Syrian refugees. Individuals who have to migrate are exposed to many possible traumatic experiences and stressful situations before, during and after migration. Post Traumatic Stress Disorder seen in individuals after traumatic experiences may continue in the new country where they settle. On the other hand, the concept of psychological resilience plays an important role in protecting the mental health of refugees. This review study was conducted to determine and analyses the prevalence of Post Traumatic Stress Disorder, factors affecting it and psychological resilience factors in Syrian refugees living in Turkey. In this study, the traditional review method was applied. English and Turkish studies published since 2013 were included in the study. The reviewed studies were searched in electronic databases such as ''Google Scholar'', ''ScienceDirect'', ''PubMed'', ''Yök Thesis Centre'' and ''Tübitak Ulakbim'' by using certain keywords and determining certain inclusion and exclusion criteria. Based on the results obtained, in Syrian refugees living in Turkey, as the number of traumas to which individuals are exposed increases, Post Traumatic Stress Disorder that they are likely to develop, It was determined that refugees with a long residence period in Turkey were less likely to develop Post Traumatic Stress Disorder and their symptom levels were lower than those with a short residence period, and many factors were found to be effective in developing Post Traumatic Stress Disorder. Many risk factors have been found to influence the psychological resilience of refugees. The findings of the studies included in the study were compared and interpreted with each other and some suggestions were made for future scientific researches and applications.