Yunus b. Habib ve Nahivdeki Yöntemi

Abstract

Bu makalede Yunus b. Habib'in hayatı ve nahiv ilmindeki yöntemi ele alınmıştır. Çalışma iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Yunus'un yetişmesi, hocaları, öğrencileri ve eserleri hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bolümde ise Yunus'un, nahiv ilminde takip ettiği yöntem incelenmiştir. Yunus'un eserlerinden hiç birisi günümüze ulaşmamıştır. Onun dile dair görüşleri en yoğun olarak öğrencisi Sibeveyh'in el-Kitiib'ında mevcuttur. Yunus, dil çalışmalarında hem sema hem de kıyas yöntemini kullanmıştır, ancak hocası Ebil Amr b. el-Ala gibi sema yönüyle tanınmıştır. Aynca Yunus, Arap kelamını ceyyid, hasen, kabih vb. terimlerle değerlendirmeye tabi tutmuştur. Yunus vb. ilk dilcilerin yaptıkları bu değerlendirmeler, edebi tenkidin ve standart dilbilim çalışmalarının ilk nüvelerini oluşturmaktadır.