Simge ve Değer Yüklemesinin Kıyısında Şiirsel Bir Söylem: Cengiz Aytmatov’un Sembolik Dili ve “Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek”

Abstract

Bir sanatsal dil tasarrufu olan edebiyatta, sembolik dil daha çok şiirde kendisini anlamlandırmıştır. Söylediklerini ve söyleyeceklerini doğrudan anlatmak istemeyen şairler bir gizli dünya kurmaya çalışırlar. Kendince yoğun ve değişken bir tavır olarak görünen dilin sembolik imgelere açılması, sözün boyutlarını da ötelere taşır. Cengiz Aytmatov metinleri sembolik dilin mitolojik ve arketipsel kaynaklarına tanıklık eden anlatımlardır. Bu yönüyle bir şiirden çok daha fazla gizli anlam boyutlarına sahiptir. İnsanlığın birikimi ve biriktirdikleri sözün ruhuna bürünerek önce söylencelere, destanlara, masallara, türkülere sinmiştir. Değer hatırlatmasındaki yazar, geleneksel yapıyı kendi prizmasında sözün renklerine ayırarak onu yeniden üretme gayretindedir. “Deniz Kıyısında Koşan Ala Köpek” de taşıdığı onlarca mitolojik, sembolik değerle zengin bir söz katmanına sahip metinlerden birisidir. Neredeyse Aytmatov’un anlatım zenginliğinin tortusu ve neticesi konumundadır. Sayılar, su, ateş, rüya ve söylenceler bir taraftan tarihin var olmadığı anlara diğer taraftan modern zamanlara uzanan dönemlere tanıklık eder.

Saving an artistic language that literature, symbolic language has more meaning in the poem itself. To say what they say and do not want to tell you directly poets are trying to establish a secret world. Intense and variable appears as an attitude of his own symbolic language of the opening image, the size of the carry to the other. Chingiz Aitmatov mythological and archetypal sources of symbolic language texts that bear witness to the narrative are. This aspect of the poem has much more than the size of the hidden meaning. Accumulation and the spirit of humanity’s clothing before they accumulate promise to legend, epics, tales and folk songs was sin. Value reminder author in the traditional forms of the word in their own prism separating colors is an effort to produce it again. “Spotted Dog Running Along the Seashore” which carried dozens mythological, symbolic value with a rich text layer is one of promise. Aitmatov’s almost the residue and the result is a richness of expression. Numbers, water, fire, dreams, and myths from one side to the other side understands that there is no history to modern times from the period extending to testify.