Bir Gelenek İcadı Olarak II. Meşrutiyet Döneminde Gerçekleştirilen İstanbul’un Fethi Törenleri

Abstract

Modernite öncesinde hatta modernitenin başlangıç dönemlerinde üzerinde durulmayan pek çok hadise, daha sonraları devletler ve toplumsal gruplar tarafından bir ihtiyaç çerçevesinde ve Hobsbawm’ın tabiriyle “gelenek icadı” şeklinde “yeniden” hatırlanacaktır. Günümüzde her yıl kutlanan ve resmî törenler sırasına giren İstanbul’un fethi etkinlikleri de emsali pek çok hadise gibi modern dönemde ortaya çıkan, bu yönüyle tipik bir “gelenek icadı” olarak düşünülmesi gereken hadiselerden birisidir. Hemen söyleyelim ki bu konuda devlet destekli ilk kutlama Balkan Savaşları sonrasında ve Birinci Dünya Savaşı öncesinde 1914 yılında gerçekleştirilmiştir. Bu yazıda Balkan savaşlarından sonra böyle bir kutlamaya neden gerek görüldüğü, kutlamaların nasıl cereyan ettiği, kutlamalar sırasında hangi söylemlerin öne çıktığı ve ne zamana kadar kutlandığı sorularına dönemin gazetelerinden hareketle cevap bulunmaya çalışılacaktır.

Before modernity, even before the initial stages of modernity, many unexamined event, later, within the framework of a need and with Hobsbawm’s term, will be remembered “again” as the form of “the invention of tradition” by states and social groups. Nowadays, events of the conquest of Istanbul which are celebrated every year and regarded as one of the official ceremonies, like many precedent events, emerged in modern era, and with this aspect, those events should be considered as a typical “the invention of tradition”. Let us say right away that about this topic, the first state-funded celebration took place after Balkan Wars and before the World War I in 1914. This article, based on the newspapers of the time, will attempt to find an answer to the questions of why such a celebration was needed after Balkan Wars, how the celebrations took place, which rhetoric came to the fore during celebrations and how long they were celebrated.