İstanbul, Çekmeköy, Alemdağ Mahallesi, 425 Ada, 2 Parseldeki Tarihi Binanın Koruma Önerisi

Abstract

İstanbulun Anadolu yakasında, Çekmeköy ilçesi ve Alemdağ mahallesindeki 425 ada, 2 numaralı parselde bulunan tarihi bina, 2011 yılında tescillenmiştir. Mülkiyeti, Erenoğlu ailesine ait olan tarihi bina ile ilgili, koruma kurulunda ve belediyede 2011 yılından daha öncesine ilişkin bir bilgi veya dosya bulunmamaktadır. 1997 yılında, zemin kat mutfak bölümünde çıkan yangın ile yapının hasar görmesi ve aile üyelerinin zaman içerisinde artan ihtiyaçları ve yapının eski olması gibi etkenlerden dolayı, aile üyeleri tarafından terkedilen bu evde, 2012 yılına kadar ailenin büyüklerinden bir kadın ile birlikte, ona ev işlerinde yardımcı olan bir aile yaşamıştır. 2012 yılında burada yaşayan kişinin vefat etmesiyle birlikte, yardımcı aile de buradan çıkmıştır. Bu tarihten itibaren kullanılmayan bina, bakımsızlıktan metruk hale gelmiştir. Tarihi binanın, 1980 ve 1985 yılları haricinde herhangi bir müdahale yapılmadığından dolayı, genel hatlarıyla özgünlüğü korunmuştur. Tez çalışması kapsamında; Öncelikli olarak, tarihi binanın mevcut durumu belgelenmiş, hasarları tespit edilmiştir. Sonraki aşamalarda, tarihi binanın inşa edildiği dönemdeki hali araştırılmıştır. Bu araştırmalarda, tarihi binanın üzerindeki izler incelenmiş, başka bir bilgi olmadığı için bina esas kaynak kabul edilmiştir. Bu çalışma sonucu, sonradan yapılan müdahaleler saptanmıştır. Eksik yapı elemanları birbirini tekrar eden kısımlardan yola çıkılarak tamamlama yöntemi ile Restitüsyon projesine işlenmiştir. Tüm bu bilgiler doğrultusunda, geleneksel yöntemler ile koruma önerileri geliştirilmiştir. Bu tez çalışması ile birlikte, Türk sivil mimarisine ait bir eser olan, Alemdağ mahallesindeki tarihi binanın, gelecek kuşaklara aktarılması hedeflenmiştir.Tezin giriş bölümünde, tezin amacı, kapsamı ve kullanılan yöntemler ile ilgili bilgi verilmiştir. Birinci bölümünde ise, tarihi binanın bulunduğu konumun, coğrafi özellikleri, geçmişten günümüze değişimi ve tarihsel gelişimi ile birlikte, bölgede bulunan eski eserler ve değerler incelenmiştir. Tezin ikinci bölümünde, Alemdağ’daki tarihi binaya ait, cephe, çevre ve mekân özelliklerinden bahsedilmiş olup, yapıdaki hasarlar detaylıca incelenmiş ve belirtilmiştir. Tezin üçüncü bölümünde, Türk mimarisine ait evlerin mekânsal kurgusu ve mekânları oluşturan yapı elemanları araştırılmıştır. Ayrıca, Alemdağ’daki tarihi binanın plan, cephe ve süsleme gibi özelliklerinin, Türk evleri ile dönemsel benzerlikleri konusu irdelenmiştir. Bu bölüme kadar yapılan araştırmalar ve bu bölümde toplanan bilgiler ile birlikte, genel bir değerlendirme yapılmıştır. Bu değerlendirmeler sonucunda, yapıdaki izler esas kaynak olarak kabul edilerek, restitüsyon çalışması tamamlanmıştır. Tezin dördüncü bölümünde, tarihi binanın gelecek kuşaklara aktarılabilmesi için, yapıdaki hasarlara ilişkin, uluslararası düzeyde ve Türkiye genelinde, geleneksel müdahaleler araştırılarak, koruma önerileri geliştirilmiştir. Ayrıca, önerilen restorasyon müdahaleleri ve bu müdahalelerin yapılacağı kısımlar gösterilmiştir. Tezin sonuç bölümünde, tez çalışmasıyla ulaşılan sonuçlara yer verilmektedir.

The historical building located in İstanbul’s Anatolian side, Çekmeköy district, Alemdağ quarter, block 425, plot number 2 was registered as cultural asset in 2011. Its ownership belongs to Erenoğlu family and there’s no previous information about the historical building. Due to the factors such as deformation of the building as a result of fire at the ground floor in 1997, increasing needs of family members in time and the age of this building was abandoned by family members, and an elderly woman from that family and a servant helping her with the domestic work lived there until 2012. After the decease of the elderly woman in 2012, the house was also abandoned by the servant family. Since then, the historical building has been abandoned and has become disused due to neglection. Its originality was preserved in general terms since no intervention has been done in the historical building except the years 1980 and 1985. In this study; primarily, existing state of the historical building and its damages was documanted. In later phases, state of the building during the period it was built was investigated. In these investigations, the building were examined and it was accepted to be the primary source. Subsequent interventions were identified as a result of this study. Missing building elements were proceeded in restitution project with integration method through parts repeating each other. In the direction of all these informations, conservation and restoration suggestions were made with traditional methods. With this study, it is aimed to carry the historical building which is a sample of Turkish civil architecture in Alemdağ, to the next generations.In the first part of the thesis, information about the purpose of the thesis, its extent and methods that had been used is given. In the second part, antiquities and assets are examined along with the geographical features of the location of the historical building, its change from past to present and its historical development. In the third part, the facade, the environment and the space features of the historical building are mentioned, and the damages in the building are examined and specified in detail. In the fourth part, the spatial arrangement and materials of the houses belong to Turkish architecture are investigated. A general evaluation is made along with the researches made up to this section and the information collected in this section. As a result of these evaluations, the original elements in the building is accepted as the main source and restitution study is completed. In the fifth part, conservation suggestions are made in order to carry the historical building in Alemdağ to future generations by investigating traditional intervensions at an international level and across Turkey, regarding the damages in the building. Moreover, recommended restoration interventions and locations where these interventions will be made are included. In the sixth part, the results that was reached in the study are given.