Üniversiteye Giriş Sınavında İlk 1000’e Giren Kişilerin Başarı Odaklı Motivasyonunun Duygusal Zeka ve Beş Faktör Kişilik Özellikleri Açısından İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, üniversiteye giriş sınavında ilk 1000 derecesine sahip yüksek akademik başarılı kişilerde, duygusal zeka ve beş faktör kişilik özelliklerinin başarı odaklı motivasyon üzerindeki etkisini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda 17- 58 yaş aralığındaki 300 katılımcı ile gönüllülük esasına dayalı çalışma gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında demografik bilgi formu, Başarı Odaklı Motivasyon Ölçeği, Schutte Duygusal Zeka Ölçeği ve Büyük Beş-50 Kişilik Testinden oluşan anket formu kullanılmıştır. Duygusal zeka ve kişilik özellikleri ile başarı odaklı motivasyon ve alt boyutları arasındaki ilişkiyi ortaya koymak üzere Çoklu Doğrusal Regresyon modelleri kurulmuştur. Analiz sonucuna göre, en genel ifadeyle başarı odaklı motivasyon kişiliğin sorumluluk, uyumluluk ve gelişime açıklık boyutlarından etkilenirken; alt boyutlarda bunlara ek olarak duygusal dengeninde etkili olduğu görülmüştür. Dışadönüklük ve duygusal zekanın başarı odaklı motivasyon üzerinde bazı kategorik değişkenler dışında bir etkisi bulunamamıştır. Duygusal zekanın başarı odaklı motivasyon ve bazı alt boyutları üzerindeki etkisi, eşit ağırlık kategorisinde, koruyucu ve demokratik anne baba tutumu kategorisinde ve anne baba eğitim seviyesi üniversite, yüksek lisans ve doktora olan kategorilerde görülmektedir. Analiz sonucunda elde edilen bulgular, literatürdeki bilgiler doğrultusunda yorumlanmıştır.

The aim of this study is to examine the effect of emotional intelligence and five factor personality traits on achievement-oriented motivation in highly successful individuals who have the first 1000 degrees in the university entrance exam. For this purpose, a voluntary study was carried out with 300 participants between the ages of 17-58. Within the scope of the study, a questionnaire form consisting of demographic information form, the Achievement Oriented Motivation Scale, the Schutte Emotional Intelligence Scale and the Big Five-50 Personality Test was used. Multiple Linear Regression models were established to reveal the relationship between emotional intelligence, personality traits and achievement-oriented motivation and subdimensions. According to the results of the analysis, in most general terms, achievement-oriented motivation is affected by the dimensions of responsibility, agreeableness and openness to experience ; in addition to these sub-dimensions, it was found to be effective in emotional balance. The effect of extraversion and emotional intelligence on achievement-oriented motivation and some of its sub-dimensions is seen in the category of equal weight, in the category of protective and democratic parenting, and in the categories of parents with university, master's and doctorate education levels. The findings obtained as a result of the analysis were interpreted in accordance with the information in the literature.