Osmanlı Minyatürlerinde Kanunî Sultan Süleyman İmgesi

Abstract

Çoğunlukla padişah ya da yüksek rütbeli bir devlet adamının hâmîliğinde vücuda getirilen tarih konulu minyatürlü yazmalar padişahın görüşlerini muhatabı olan okuyucuya ileterek, iktidarın gücünü perçinleyen bir işleve sahiptirler. Bu özellikleri ile minyatürlü tarih yazmaları, siyasi ve kültürel alandaki gücünü görsel olarak meşrulaştıran bir işleve sahiptir ve bu işlevin inşası padişahın yüceltildiği bir görsel dil üzerinden gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmalarda görülen iktidar dili eserin metni ile sınırlı kalmamış, metne eşlik eden minyatürlerde de görsel bir forma dönüştürülerek devam ettirilmiştir.Tarih konulu minyatürlü yazmalarda yer alan minyatürlerde, iktidarı yücelten görsel dilin varlığını tespit etmeyi amaçlayan bu çalışma, bahsi edilen bu dilin izleğini içerisinde Kanunî Sultan Süleyman’ın yer aldığı minyatürler üzerinden sürmeye çalışmıştır. Osmanlı İmparatorluğu’nun en parlak döneminde saltanat süren Kanunî Sultan Süleyman sahip olduğu siyasi ve askeri güç ile Osmanlı padişahları arasında tartışmasız en güçlü padişahlardan biri olmuştur. Bu doğrultuda var olduğu düşünülen görsel iktidar dilinin, üzerinde en iyi müşahede edilebileceği örnekler Kanunî Sultan Süleyman’ın resmedildiği minyatürler olmalıdır.Minyatürlerdeki görsel iktidar dilinin Türk kozmoloji anlayışı, Türk hükümdarlık sembolleri ve renk sembolizmi üzerinden irdelendiği bu çalışmada, bu dilin katmanlı yapısı çözümlenmeye çalışılmıştır. Yapılan analizler neticesinde tarih konulu minyatürlü yazmalarda yer alan minyatürlerde sultanı taltif eden, onu yücelten bir görsel dilin var olduğu tespit edilmiş, bu dilin minyatürler üzerindeki görsel izdüşümü yapılan çizimler eşliğinde gösterilmeye çalışılmıştır.

Hsitorically-themed manuscripts with miniatures, often created under the patronage of the sultan or a high-ranking statesman, function to legitimize the power of the ruler by conveying the sultan's views to the addressee, reader. With these features, pictorial dates, which were used as a kind of political propaganda tool, performed these functions through the language they built in favor of the sultan. The language of power seen in these works was not limited to the text of the work but was continued by transforming it into a visual form in the miniatures accompanying the text.This study, which aims to determine the existence of a visual language glorifying the sovereign in the miniatures appeared in historically-themed manuscripts with miniatures, attempted to trace the itinerary of this language through the miniatures that included Süleyman the Magnificent. Suleyman the Magnificent, who reigned in the heyday of the Ottoman Empire, was undoubtedly one of the most powerful sultans among the Ottoman sultans with his political and military power. In this respect, the examples on which the language of visual power, which is thought to exist, can best be observed should be miniatures depicting Suleyman the Magnificent.In this study, in which the visual language of the sovereign in miniatures is examined through the Turkish cosmology sense, Turkish symbols of sovereignty, and colour symbolism, the layered structure of this language has been attempted to be analyzed. As a result of the analyzes made, it was determined that there was a visual language that rewarded and glorified the sultan in the miniatures in the illustrated dates, and the visual projection of this language on the miniatures was tried to be shown with the drawings made.