Munich Staatsbibliothek, Cod.616 Ve Tsmk H.363 Kelile Dimne Yazmalarına Bağdat Okulu Üzerinden Bir Değerlendirme

Abstract

Bugün elimize ulaşan en eski tarihli Kelile ve Dimne el yazması eserleri 13. yüzyıl dolaylarına tarihlenmektedir. Bu bilgi ile minyatür çalışmalarının bu dönemde başladığı kanısına ulaşamayacağımız gibi, günümüze dek gelmiş bu eserlerin incelenmesiyle minyatür sanatının başlangıcı hakkında fikir sahibi olabiliriz. Yapıldığı yer ve yapan kişilerin de belirsizliği, yaptığımız araştırmanın kapsamının genişlemesine sebep olmuştur. Bu bağlamda dönemin yapıldığı yeri ve okulu bilinen çalışmaları ile kıyaslamalara gidilecektir.Makaleye konu olan, Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi’nde bulunan H. 363 nolu Kelile ve Dimne nüshası ve Bayerische Staats Bibliothek’de bulunan Munich 616 nolu Kelile ve Dimne el yazmalarındaki minyatürlerin, dönemin üslup bakımından belirleyici özelliklere sahip Bağdat Okulu ve bu okulun geleneksel öğeleri çerçevesinden bir değerlendirmesi yapılacaktır. Nerede, kim için ve kimin tarafından yapıldığına dair kayıtları bulunmayan bu el yazmaları, Bağdat Okulu özellikleri açısından değerlendirilecek, okula ait olduğu bilinen Diokorides’in De Materia Medica’sı (Ayasofya 3703) ile Schefer Hariri (Arabe 5847) Makamat minyatürleri arasındaki fark ve benzerlikler incelenecektir. Sayfa yerleşimi, tasarım kurgusu, minyatürlerde kullanılan figür ve öğeler, eserlerdeki renk seçimleri, figür tiplemeleri bakımından benzerlikler gösterilecek, tarih ve üslubu belli olmayan bu iki yazmanın Bağdat Okulu üslubunda yapılmış olabileceği, minyatürler üzerinden açıklanacaktır.

The oldest Kalila and Dimna manuscripts we have today are dated to the 13th century. With this information, we cannot reach the conclusion that miniature works started in this period, but we can have an idea about the beginning of miniature art by examining these works that have survived until today. The uncertainty of the place where it was made and the people who made it caused the scope of our research to expand. In this context, a comparison will be made with the works whose place and school (style) of the period are known. The miniatures in the “Kalila and Dimna copy no H. 363” in the Topkapi Palace Museum Library and the “Munich 616 Kalila and Dimna manuscripts” in Bayerische Staatsbibliothek, which are the subject of the article, are the stylistic features of the Baghdad School and will be evaluated by considering the traditional elements of this school. These manuscripts, which do not have records of where, for whom and by whom they were made, will be evaluated in terms of the characteristics of the Baghdad School, “De Materia Medica of Diocorides” (Hagia Sophia 3703) and “Schefer Hariri (Arabe 5847) Makamat miniatures”, which are known to belong to the school. The differences and similarities between them will be examined. Similarities will be shown in terms of page layout, design setup, figures and elements used in miniatures, color preferences in the works, and types of figures.